Tasarı halinde veya kanunlaşmış olan yasalardaki bazı noktalar özet olarak aşağıda sıralanmıştır.

TASARI HALİNDE BULUNAN TTK’ NUN YASALAŞMASI HALİNDE ŞİRKETLER AÇISINDAN BİRÇOK YENİLİKLER OLACAKTIR,

Tek kişilik A.Ş. Tek kişilik Ltd. Şti. Kurulabilecektir. Zorlama bugüne kadar suni ortaklıklar doğurmuş, tek kişilik şirket zaruret olmuştur. Artık vakıf tek başına bir şirket kurabilecek, Şirket tek başına başka bir şirket kurabilecektir.

Anonim Şirket de Yönetim Kurulu Üyesi olabilmek için ortak olma şartı kaldırılmış, Yönetim Kurulu Üyelerinin en az yarısının yüksek okul mezunu olma zorunluluğu getirilmiştir. Bu değişiklikle Profesyonel kişilerin yönetimlere girmesi hedeflenmiştir. Tüzel kişiler de Yönetim Kurulu Üyesi olabileceklerdir. Yönetim Kurulu ve Genel Müdür Arasındaki fark ortaya çıkacak. Genel Müdüre de sorumluluk yüklenecektir.

Yeni TTK nun bir amacı da Bilgi Toplumunu oluşturmaktır. Bilgi toplumu demek bilgili toplum demek değil; Bilgiyi alabilen, bilgiye ulaşabilen toplum demektir.  Bu bağlamda her şirketin bir Web Sayfası olacak, bu sayfasının bir köşesinde Aylık, 3 Aylık Mali Tablolar ve Raporlar yer alacak, Şirket sırrı kavramı yepyeni bir konsepte oturacaktır.

     Ticari işletme ile ilgili kitabın Ticari defterler ile ilgili bölümüne göre İşletme Hesabı Esası terk edilmiş, Bilânço usulüne göre defter tutma zorunlu hale getirilmiştir.

Halka Açık şirketler ile diğerleri arasındaki uçurumun kaldırılması hedeflenmiştir. Şirket ilk kurulurken halka açık olarak da kurulabilecek. Şirket kendi hisselerini de satın alabilecektir. Bu madde borsadaki spekülasyonlardan şirketlerin daha az zarar görmesi için konulmuştur.

Yeni TTK denetim üzerine kurulmuş bir kanundur. Bu kanun 1.maddesinden sonuncu maddesine kadar muhasebe ve müşavirlik mesleğini ön plana çıkarmaktadır. Şirketleri Bağımsız Denetim Kuruluşları denetleyecek. Küçük Anonim Şirketleri ve Limited Şirketleri, en az iki YMM veya iki SMMM denetleyebilecektir.

Türk İşletmeleri Uluslar arası piyasaların aktörleri olmak zorundalar. Bu sebeple Finansal Tablolar Uluslar arası Finansal Raporlama Standartlarına (UFRS) uygun olarak düzenlenecek ve denetlenecek. Küçük işletmeler için ise UFRS nın daha basit hükümleri uygulanacaktır.

     Şirketlerle ilgili kuruluş, genel kurul, pay ve pay defteri, Esas mukavele değişiklikleri, tasfiye, birleşme, bölünme, tür değiştirme işlemleri değiştirilmiş, Türk hukukunda ilk defa şirketler topluluğu ile ilgili hükümler konulmuştur.

En önemli değişikliklerden biri de Ticaret Sicilinde yapılarak, Ticaret Sicili veri tabanı olarak kullanılmak üzere daha önemli bir yapıya kavuşturulmuştur.

 GELİR VERGİSİ KANUNUNUN YASALAŞMASI HALİNE GETİRDİKLERİ,

-    Vergi İadesinin yerini ''asgari geçim indirimi'' almaktadır. Asgari geçim indirimini, brüt asgari ücretin yarısı olarak belirleyen taslakta, eşi çalışmayan işçi ve memurlara ayrıca brüt asgari ücretin yüzde 10'u, 2 çocukla sınırlı olmak üzere de çocuk başına yüzde 7,5'i oranında indirim sağlanmaktadır

-    Gider Bildirimi getirilmekte Getirilmesi öngörülen vergi kontrol uygulamalarından biri de düşük beyanda bulunanlar hakkında “kazanç karinesi-gider bildirimi” uygulamasına gidilecek olmasıdır. Kredi kartı, tapu ve motorlu taşıt bilgileri ile sektörlerin beyan ortalamalarına bakarak harcama ve beyanlar karşılaştırılacak, harcama ve beyanları arasında uyumsuzluk bulunanlardan gider bildirimi istenecektir. 

-    Kurumlar Vergisi Kanunu ile Uyum Düzenlemeleri olmaktadır. Kurumlar Vergisi Kanununda yer alan kontrol edilen yabancı şirketlerle ilgili güvenlik hükümleriyle transfer fiyatlandırması yanında vergi cennetleri ile mücadele gibi müesseselerin de sisteme dahil edilmesi öngörülmektedir.

-    Kanunen Kabul Edilen Giderler Gelir Vergisi Kanun taslağında ticari kazançlardan indirilebilecek giderler arasında özel işlem vergisi ile binek otolarında motorlu taşıtlar vergisi gibi vergilerin gider olarak kabul edilmesi, kıdem tazminatı karşılıklarının da, bu iş için kurulmuş fonlara ödenmiş olmak şartıyla gider olarak yazılabilmesi öngörülmektedir.

-    Basit usulde vergileme usulü taslağa göre sone ermektedir. Bu rejime tabi mükelleflerin, işletme hesabı rejimine geçmesi ve ayrı bir oto kontrol müessesesi ile desteklenmesi öngörülmektedir.

-    Menkul ve Gayrimenkul Sermaye İratları değişiklik düşünülmektedir.  Kira gelirlerinin vergilendirilmesinde halen % 25 olarak uygulanan götürü gider oranının en az yüzde 30 olması, elden çıkarma kazançlarında vergilenecek gelirin saptanmasında, kıymetlerin elde tutulma sürelerine göre uzun veya kısa dönem ayrımının devam etmesi, ancak, kentsel rantların vergilenmesi hedefi çerçevesinde, taşınmazlar için mevcut kanunda olduğu gibi 4 yıllık elde tutma süresi yerine, belli bir süre sınırı öngörmeksizin, elde tutulan her yıl için satış kazancının yüzde 10'luk bölümünün, vergi dışı bırakılması planlanmaktadır. Asli ikametgah olarak kullanılan bir konutun satışı halinde ise bir defaya mahsus olmak üzere vergileme yapılmaması seçeneği tartışılmaya devam edilmektedir.

KURUMLAR VERGİSİ KANUNUNUN GETİRDİKLERİ

Kurumlar Vergisinde önemli ölçüde değiştirilen hükümler;    

     -    Kurumlar vergisi ve geçici vergi oranı kurum kazancı üzerinden % 20 oranında alınır.

-    Örtülü sermaye kavramı yürürlüğe girmiştir. Kurumların, ortaklarından veya ortaklarla ilişkili olan kişilerden doğrudan veya dolaylı olarak temin ederek işletmede kullandıkları borçların, hesap dönemi içinde herhangi bir tarihte kurumun öz sermayesinin üç katını aşan kısmı, ilgili hesap dönemi için örtülü sermaye sayılmaktadır. 1.1.2007 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir.

-    Örtülü Kazanç, İlişkili şirketler arasındaki mal ve hizmet alım veya satım işlemlerinde emsallerine uygun fiyat ve bedel, bu yöntemlerden ilgili işlemin mahiyetine uygun olarak benimsenecektir. 

-    Yurt Dışı İştirak Satış Kazançları İstisnası, yurt dışında elde edilen karın en az bir yıl sonra getirmesi halinde Kurumlar Vergisinden istisnadır.  

Gayrimenkul ve İştirak Satış Kazançları değiştirilmiş, % 100 olan istisna, % 75’ e düşürülmüştür. Kurumların, en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan taşınmazlar ve iştirak hisseleri ile aynı süreyle sahip oldukları kurucu senetleri, intifa senetleri ve rüçhan haklarının satışından doğan kazançların % 75'lik kısmı.

 -    Tasfiye, Bölünme ve Devir İşlemlerinde değişiklikler yapılmıştır, Değişen yeni kanun ile tasfiye, bölünme ve hisse değişimi konularında da önemli ölçüde değişiklikler yapılmış ve devir ve tam bölünme sureti ile infisah eden şirketlerin kullanılamayan zararların devralan ve bölünen şirket nezdinde kullanılması için şartlar ağırlaştırılmıştır.

-    Muafiyet kapsamında bulunan Kooperatiflerde ; Tüketim ve taşıma kooperatiflerinde kurumlar vergisi kaldırılmış, Yapı Kooperatiflerde ise kötü niyetli düşüncelerin ortadan kaldırılması için ilave şartlar getirilmiştir. Burada müteahhit kendi şirketi adına yaptığı inşaatı, yakınlarına kooperatif kurdurarak, kooperatif inşaatıymış gibi gösterip kurumlar vergisi vermemesini önlemek maksadı yatmaktadır.

Kurumlar Vergisinde getirilen yeni hükümler;

-    Kontrol Edilen Yabancı Şirket Uygulaması; Bunlardan birincisi yurtdışında özellikle vergisiz veya düşük oranlı vergi uygulayan ülkelerde kurulu olan ve Türkiye’ de yerleşik kurumlar tarafından kontrol edilen şirketlerin karlarının belli şartların varlığı halinde dağıtılıp, dağıtılmadığına bakılmaksızın Türkiye’ de vergiye tabi olacağını öngören kontrol edilen yabancı şirket uygulamasıdır. Bu düzenlemedeki amaç sermayenin zararlı vergi rekabeti yapan ülkelere gitmesini önlemektir.

-    Vergi Cennetleri ile Mücadele; Vergi ve diğer uygulamalar açısından zararlı vergi rekabetine yol açtığı kabul edilen ülkelerde yerleşik olan veya faaliyette bulunan kurumlara yapılan her türlü ödemelerde % 30 vergi kesintisi yapılması öngörülmüştür.

-    Dar Mükellef Kurumlarda Masraf Dağıtımı Kavramı Getirilmiştir; Türkiye’ de dar mükellef statüsünde olan kuruluşlara yurtdışından gelen masraf dağıtım bedellerinin belli şartlarda gider yazılmasına imkân verilmektedir.

-    Yurtdışında Ödenen vergilerin Mahsup edilmesi; Yurt dışındaki iştiraklerden ödenen Gelir Vergisi veya Kurumlar Vergisinin mahsubuna imkan verilmekte ve yurtdışında ödenen vergilerden mahsup edilemeyen tutarların üç yıl süre ile devretmesine müsaade edilmektedir.

Kurumlar Vergisinde kaldırılan hükümler;

-   Yabancı kurumlara ücret ödemesi ile ilgili hüküm ve buna bağlı stopaj kaldırılmakta olup, uluslararası uygulamalara paralel olarak bu tip ödemeler hizmet ödemeleri içinde değerlendirilmektedir.

 13 Mart 2007 

Mehmet ÖZDOĞRU

Ortak, SMMM,

Denetim ve Hukuksal Bölüm Başkan