Saat 10.00: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) merakla beklenen aralık sanayi üretimi verisini açıkladı. İlk rakamlara göre aralıkta sanayi üretimi yüzde 11.9 azalarak beklentilerden iyi geldi... Saat 14.00: TÜİK, "Pardon, bilgisayarımız çökmüştü" diyerek verilerin yanlış olduğunu açıkladı. 10 dakika sonra yenilenme ile sanayi üretimindeki düşüş aylık yüzde 17.6'ya, yıllık ise yüzde 0.9'a çıktı..

Küresel krizin etkilerini derinden hissetmeye başlayan reel sektörden alarm sinyalleri gelmeye devam ediyor. Sanayi üretimi aralıkta yüzde 17.6 azalırken, sanayicinin 2001 krizinden sonra en zor günleri geçirdiğini ortaya koydu. Ancak gündemi tarihi seviyede azalan aralık sanayi üretimi değil, TÜİK'in veri yayınlama skandalı belirledi. Büyümenin en önemli öncü göstergesi olması nedeniyle merakla beklenen aralık sanayi üretiminin önce yüzde 11.9 azaldığı açıklandı. Beklentilerden iyi gelen sanayi üretimi önce şaşkınlıkla karşılandı. Ancak, alt kalemler incelendiğinde tekstil ürünleri imalatında yüzde 40 gibi ciddi bir yükseliş olduğu göze çarptı. İlk veriler karşısında şok olan tekstil sektörü temsilcileri bir hata olduğunu hemen anladı. Konuyu araştırmaya başlayan gazeteciler ve banka ekonomistleri TÜİK'i telefon yağmuruna tuttu.

TÜİK 4 SAATTE HATASINI GÖRDÜ
TÜİK, sabah 10.00'da açıkladığı rakamların yanlış olduğunu kabul ederek, verilerde revizyona gidileceğini açıkladı. İlk rakamdan tam 4 saat sonra TÜİK, sanayi üretiminin aralıkta yüzde 11.9 değil, yüzde 17.6 azaldığını açıkladı. Yıllık bazda önce yüzde 0.4 küçülme, yüzde 0.9 küçülme olarak değiştirildi. Hataya yol açan tekstil üretiminin ise yüzde 40 artmadığı, tam aksine yüzde 23.7 azaldığı ortaya çıktı. Ankara'yı karıştıran ve Başbakan Yardımcısı Nazım Ekren'i küplere bindiren skandala imza atan TÜİK Başkanvekili Ömer Toprak, kamuoyundan özür dileyerek, "Veri girişi sırasında bilgisayar çökmüş. Soruşturma başlattık ve bir hafta içinde sorunun nereden kaynaklandığını ortaya çıkaracağız" dedi.

SON 7 YILIN EN KÖTÜ RAKAMI
2008 verileri, 2001 krizinden sonraki en kötü sanayi üretim rakamları olarak kayıtlara geçti. Toplam sanayi üretimi aralıkta yüzde 17.9 daralırken alt sektörlerdeki daralma durumun ciddiyetini ortaya koydu.Aylık bazda, imalat sanayinde yüzde 19.9, elektrik, gaz ve su sektöründe yüzde 5.3, madencilikte yüzde 2'lik üretim azalışı yaşandı. Ana sektörler itibariyle imalat sanayi yılı en kötü kapatan sektör oldu. 2008de, imalatta yüzde 1.8 gerileme, madencilik sektöründe yüzde 7.5, elektrik, gaz ve su sektöründe yüzde 3.8 üretim artışı görüldü. Türkiye'nin lokomotif sektörlerinden otomotivdeki derin sıkıntılar rakamlara yansımaya devam etti. Otomotiv imalatı, aralıkta yüzde 52.2 azalırken, yıllık üretimdeki artış yüzde 5.9'da kaldı. İhracatın öncülerinden tekstil sektöründe uzun süredir devam eden daralma aralıkta da sürdü. Son 11 aydır aralıksız küçülen tekstil sektöründe üretim aralıkta yüzde 23.7, 2008 genelinde ise yüzde 10.6 azaldı. Tekstil ve otomotivdeki sorunlar ara malı üreticilerini doğrudan etkiledi. Ara malı imalatı aylık yüzde 6.5, yıllık yüzde 2.5 azaldı.

RESESYONUN AYAK SESLERİ
Sanayi üretimi 2008'in son çeyreğinde ortalama yüzde 12.5 küçüldü. Sanayi üreyimindeki bu düşüş büyümeyi 3 puan aşağı çekecek. Aralık sanayi üretimi sonrasında banka ekonomistleri 2008 yıllık büyüme verilerini de yüzde 1'in altına çekmeye başladı. Ekonomistler, son çeyrekte yüzde 5'in üzerinde küçülmesini bekliyor. Böylece, iki çeyrek üst üste negatif büyüme gösteren Türkiye'nin 2008 sonunda teknik resesyona girmesi kesinleşiyor.

Hata bilgisayardaki akıllı programdan olabilir, özür dileriz

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Başkan Vekili Ömer Toprak, TÜİK sanayi üretim rakamlarındaki hatanın, muhtemelen bilgisayar sisteminden kaynaklandığını belirterek, kamuoyundan özür diledi. Teknik hatanın sistemden kaynaklanabileceğini savunan Toprak, bu konuda bir inceleme başlattıklarını belirtti. TÜİK'in çalıştığı programların akıllı programlar olduğunu, içsel tutarlılığa uymayan bir durumla karşılaşıldığında uyarı verdiğini kaydeden Toprak, bu programın çalışmaması veya bilgisayar çökmesinden hatanın kaynaklanmış olabileceğini söyledi. Yaşanan hataya ilişkin incelemeyi bir hafta içinde sonuçlandırmaya çalışacaklarını kaydeden Toprak, "Kurum olarak çok üzgünüz ve özür diliyoruz kamuoyundan. Gayri ihtiyari bir yanlış bilgilendirme yaptık, sonra elimizden geldiğince düzeltmeye çalıştık. Bunun için de kamuoyundan özrümüzün kabulünü bekliyoruz" dedi.

'2001 krizinden 7 yıl sonra küçülme büyük bir kayıp'

İSO Başkanı Tanıl Küçük, sanayi üretiminin 5 aydır aralıksız azaldığını belirterek, azalış oranının her ay daha yüksek çıkmasının "vahim'' olduğunu söyledi. Sanayi üretiminin 7 yıl aradan sonra küçülmesinin büyük bir kayıp olduğunu vurgulayan Küçük, "Ekonominin lokomotifi sanayinin sorunlarına acilen çözüm üretilmediği takdirde, Türkiye ekonomisi çok daha ağır fatura ödemek zorunda kalacaktır" dedi.

'Veriler mantıklı değil' dedi 4 saat sonra düzeltme geldi

İHKİB Başkanı Tanrıverdi, sanayi verilerini görür görmez, "Bu işte bir hata var" dedi..

* Saat 10.30: Tekstilde bu derece yüksek bir artışa anlam veremedim. Bu işte bir hata var. Aralıkta tekstilcinin ihracatı azaldı. Giyim sanayisinde ise üretim azalmış. Bu durumda bu kadar mal niye üretilmiş? Açıkçası veriler bana hiç mantıklı gelmedi. Verilerin yeniden gözden geçirilmesi gerekiyor.
* Saat 15.30: Sanayi rakamları yeniden revize edilmiş. Rakamlar şimdi daha mantıklı görünüyor. Aralık tüm sanayi dallarında zor geçti. Elbette tekstildeki gelişmeler de pek parlak değildi.

Yılın ikinci yarısı daha zor olacak

Rakamların hatalı olduğu daha ilk bakışta belliydi. Tekstil imalatında bu kadar artışın olması imkânsızdı. Sonradan rakamlar normale çekildi. Aralık ayı bizim için zordu ama bu yıl daha zor olacak. Ben yılın ikinci yarısından itibaren derinliğinin artarak krizin sektörü daha da zorlamasını bekliyorum. Diğer sektörlere paralel olarak tekstil sektöründe yüzde 25-30 daralma olacağını tahmin ediyorum. Bu da elbette işsizliğin giderek artması anlamına geliyor.

Rakamları görünce 'İmkânsız' dedik

Rakamları ilk gördüğümüzde gerçekten çok şaşırdık. Bu rakamların gelmesi imkansız dedik. Tıpkı hazır giyim sektörü gibi tekstil ürünleri imalatında da ciddi daralma var. Diğer sektörlere göre daha az etkilenmekle birlikte giyim sektörü hala zor durumda. Sektörden istihdamın giderek azalcağını ve toparlanmanın yılın ikinci yarısında başlayacağını düşünüyorum.

TÜİK'in ilk vukuatı değil

TÜİK'in açıkladığı verilere eleştiriler daha önce de yaşandı. İşte bazıları:
* 2003 bazlı yeni enflasyon serilerinde 2005'ten itibaren açıklandı ancak seri geriye dönük bilgileri verilmedi. Soru önergesine kadar giden tartışmalar sonucu TÜİK 2003-2005 arasındaki verileri açıkladı.
* 2005'te yüzde 7.6 çıkan büyümede özellikle tarımdaki yüksek güncellenme tepki çekti.
* TÜİK'in, Telekom'un şehiriçi görüşmeye zam, milletlerarası ve şehirlerarasına indirim yaptığı Mart 2007'de endeksleri habersiz değiştirmesi de eleştirildi. O dönem TÜİK ve başkanı için soru önergesi verildi.
* İşsizlik verilerinde yöntemin 2005 başında değiştirilmesi de eleştiridi.

http://www.sabah.com.tr/haber,3AC07096B56D482789A837D57E524441.html