İngiliz Denetim Kuruluşu Rsm Bentley Jennison'un Türkiye Yönetici Ortağı ve 175 bin üyeli Uluslararası İç Denetim Birliği'nin Yöneticisi Phil Tarling, ticaret kanunu devreye girdikten sonra denetimin zorunlu hale gelmesiyle, Türkiye'de de şeffalık ve hesap verilebilirliğin esas öncelik olacağını söyledi. Türkiye'de ise karayolları için pilot uygulama olarak, riskleri belirleme ve iç denetim uygulaması yaptıklarını, ardından da raporlayıp üst yönetime sunduklarını ifade eden Tarling, Hazine'de de denetim konusunda eğitim verdiklerini söyledi. Tarling, "Şimdi kamuda yeni hedeflerimiz var. Ticaret Kanunu bu konuda önümüzü açacak" dedi.

Türkiye'de denetimin bir öncelik olarak görülmesi gerektiğini vurgulayan Tarling, bunun AB'nin en önem verdiği şartlardan da biri olduğunun altını çizdi. Denetimin Türkiye'de öneminin giderek artacağına inandığını belirten Tarling, "Denetim, öncelikle risklerin belirlenmesinden ve olumsuzluklar çıkmadan önce o alana yönelmekten geçiyor. Biz de bunun için çalışıyoruz. Batılı ekonomilerde kurumsallaşmış mekanizmalar kamuda çok yaygın. Polonya'da kamuda iç denetim sistemi kurduk. Bir çok ülkede bu alanda çalışmalarımız var" diye konuştu.

İç denetim ve risk yönetimi şirketlerinin kendi iç yapılarında yer alacak birimler tarafından da yapılabildiğini, ancak riskler içerdiğini ifade eden Tarling, şöyle devam etti: "Burada şirketlerin bünyesinde yer alacak birimlerin bazı engelleri olacaktır. Şirketlerin içindeki birimler zaman içinde saptamaları gereken riskleri içselleştirmeleri ve daha da sık rastlanan haliyle ast-üst ilişkisinden dolayı objektif olma sorunu yaşayabilir. Dolayısıyla bu birimlerin gerektiği gibi çalışamama riskleri var."

Kurallar yanlış olabilir

Şirketlerin denetim konusunda düştükleri en büyük hatanın kurallara inanmak olduğuna dikkat çeken Tarling, "Hiçbirşeye körü körüne inanmamak gerek. Ama denetim şirket içinde gerçekleştirildiğinde yapılan sadece kurallara uyulup uyulmadığının kontrolüyle sınırlı kalıyor. Oyda kurallar her zaman gerekli, geçerli ve sonuca yönelik olmayabiliyor.

Denetimde kuraların işlevinin bile kontrolden geçirilmesi büyük önem taşıyor" dedi.

Rsm Bentley Jennison yönetici ortağı Reşat Lüle ise, Türkiye'de kendilerini tanıtmak ve denetimin önemini anlatmak için gittikleri şirketlerde birçok sorunla karşılaştıklarını ifade etti. Özel sektörde herkesir iç denetim yaptığını söylediğini anlatan Lüle, "Hatta iç denetim konusunda 30 yıllık geçmişi olduğunu savunanlar bile çıkabiliyor. Ancak, denetimin en köklü tarihe sahip olduğu İngiltere'de bile bu süre 30 yılı geçmiyor.

Türkiye'de gerçekten denetim yaptıran firma sayısı ise çok az" diye konuştu.

Afganistan'da kullanılan silah bile denetleniyor

* Afganistan'da kullanılan silah ve kurşunlar denetime tabi tutuluyor.

Böylece hükümet işe yaramayan modelleri bir daha satın almıyor.

* Şirketler çalışanlarının Facebook'ta ne kadar vakit geçirdiği incelenebiliyor.

* Değiştirilmesi gerekenler konusunda gerektiğinde danışmanlık hizmetleri veriliyor.

* Yolsuzlukların önceden önlenmesi denetim mekanizmasının iyi çalışması ile sağlanabiliyor.

İpuçlarını gören denetmen gerekli değişimler konusunda uyarılarda bulunuyor.

http://www.referansgazetesi.com/haber.aspx?HBR_KOD=117018&KTG_KOD=480&a=fr3xl555olyfszyrgea1r4uk