Özel sektörün Aralık 2008 itibariyle 99 milyar doları aşan yurtdışı borçlarının yüzde 30'unun vadesi bu yıl doluyor. Bankalar ve finans kuruluşları ise yurtdışına bu yıl 12 milyar dolarlık borç ödeyecek.

Küresel krizin yoğunlaştığı 2008'in ekim-kasım aylarında dövizle borçlanmayı kesen reel sektör, aralık ayında tekrar borçlanma yolunu seçti. Merkez Bankası'nın açıkladığı verilere göre, aralık ayında reel sektörün uzun vadeli dış borcu 2.9 milyar dolar artarak 99 milyar doların üzerine çıktı. Böylece ekim ve kasımda azalan borç stoku, aralık ayında tekrar yükselişe geçti ve eylül seviyelerine geldi. 2009'da reel sektörün uzun vadeli borcunun 30.2 milyar dolarının vadesi dolacak ve 2017'ye kadar en yüklü ödeme dönemi olacak.

1 aylık artış 2.8 milyar dolar

Merkez Bankası'nın Aralık 2008 itibariyle açıkladığı verilere göre, özel sektörün sağladığı uzun vadeli kredi borcu 139.7 milyar dolar oldu. Banka ve finans kuruluşlarının borcu bu dönemde azaldı. 2008 yılının son çeyreğinde finansal kesimin, yani bankaların uzun vadeli dış borcu yaklaşık 5 milyar dolar azaldı. Ancak finansal olmayan kesim yani reel sektörün borcunun aralık ayında artması dikkat çekti. Reel sektörün üçüncü çeyrek sonunda 99.3 milyar dolar olan uzun vadeli dış borçları; ekimde 96.5 milyar dolara, kasımda da 96.1 milyar dolara düşmüştü. Ancak tekrar yükseliş trendine girdi ve aralıkta 99 milyar dolara çıktı. Yani bir ayda 2 milyar 854 milyon dolarlık artış oldu.

Toplam borcun yüzde 30'u

Bu yıl, bankaların yurtdışına olan uzun vadeli borçlarının 12 milyar doları, reel sektörün borcunun da 30.2 milyar dolarının vadesi dolacak. Reel sektörün toplam 99 milyar dolarlık uzun vadeli kredi borcu var. 2009'da 30.2 milyar doların vadesi dolacağı için toplam borcun yaklaşık yüzde 30'luk kısmının vadesi bu yıla denk geliyor. 2010'da 15.8, 2011'de 12.7, 2012'de de 10.2 milyar doların vadesi dolacak. 1 yıldan fazla 2 yıldan az borcun toplamı ise 15.8 milyar dolar. 13-18 ay arasındaki özel sektörün uzun vadeli borcu 8.4 milyar dolar, 19-24 ay arası ise 7.3 milyar dolar. 2 yıldan fazla olan borçlar ise 52.9 milyar dolar. Yani gelecek iki yıl içindeki en riskli yıl 2009 yılı. 2009'un ilk yarısında ise en riskli aylar; mart ve haziran. Martta 2.4 milyar dolar, mayısta 2.2 milyar dolar, haziranda da 3 milyar dolarlık borcun vadesi dolacak. Temmuz ve ağustos rahat geçtikten sonra eylül ve ekim ayları özel sektör açısından yine riskli bir dönem olacak. Çünkü eylülde 3.4 milyar dolar, ekimde de yine 3.4 milyar dolarlık kredinin vadesi dolacak.

IMF parası önem kazanıyor

IMF ile yapılacak anlaşmadan sonra gelecek kredinin reel sektöre kullandırılıp kullandırılmayacağı da bu durumda önem kazanıyor. 2009 yılında eğer reel sektöre IMF kredisi kullandılırsa borçların ödenmesinde kolaylık sağlanacak.

http://www.referansgazetesi.com/haber.aspx?HBR_KOD=117186