A.Genel Olarak

Bilindiği üzere, 4458 sayılı Gümrük Kanunu ve bağlı mevzuatın ihracat rejimine ilişkin hükümleri uyarınca, ihracata ilişkin gümrük beyannameleri fiili ihracatın gerçekleşmesini müteakip kapatılmakta, kapanan beyannamelerin 1 ve 2 no’ lu nüshaları ihracat işlemlerinin tamamlandığı gümrük iadesinde saklanmakta, 3 no’ lu nüshası üzerine beyannamenin kapatıldığına ilişkin bir meşruhat düşülmesini takiben ihracatçıya verilmektedir. Söz konusu kapanma meşruhatına intaç tarihi veya kapanma tarihi veya fiili ihracat tarihi olarak beyannamenin kapandığı tarih kaydedilmekteydi.

T.C. Başbakanlık, Gümrük Müsteşarlığı tarafından yayımlanan 04.04.2007 tarih ve 2007/19 sayılı Genelge uyarınca ihracat beyannamelerinin kapanma işlemlerine ilişkin yeni (önemli) düzenlemeler yapılmıştır. Bu düzenleme ile birlikte vaktiyle uygulanmakta olan 2001/9 sayılı Genelge yürürlükten kaldırılmıştır.

Ancak, yürürlüğe giren söz konusu Genelge uyarınca, 01.05.2007 tarihinden itibaren ihracat beyannamelerinin 3 no’ lu nüshası (mükellefe verilen nüsha) üzerine herhangi bir kapanma meşruhatı düşülmeksizin ve beyanname muhteviyatı eşyanın yurt dışı edildiği hususunun sınır gümrük idaresi tarafından teyit edilmesi beklenmeksizin ihracatçıya teslim edilecektir.

B. Gümrük Müsteşarlığı Tarafında yayımlanan Yeni Genelge (2007/19)

T.C. Başbakanlık, Gümrük Müsteşarlığı tarafından yayımlanan 04.04.2007 tarih ve 2007/19 sayılı Genelge uyarınca, 1 Mayıs 2007 tarihinden itibaren ihracata ilişkin gümrük beyannamelerinin kapatılması ile ilgili olarak gümrük idareleri tarafından aşağıda belirtilen şekilde işlem yapılması gerekmektedir.

1. İhracat beyannamesi iç gümrükte işlem gören ve buradan karayolu ile transit edilerek sınır gümrük idaresinden yurt dışı edilen ihraç eşyasına ilişkin TIR Karnelerinin teyidi bilgisayar sistemi tarafından otomatik olarak gerçekleştirilmektedir. Bu kapsamdaki teyit işlemlerinin sorunsuz olarak yürütülebilmesi için, iç gümrükte işlem gören ihracat beyannamesine bağlı özet beyanın onay işlemlerinin tamamlanması konusunda azami hassasiyetin gösterilmesi gerekmektedir.

2. Deniz ve hava yolu ile yapılan taşımalarda Gümrük Yönetmenliği’ nin 541. maddesi hükümleri çerçevesinde özet beyan verilmesi sağlanacaktır. Bu kapsamda,

   a. Taşıtın hareketlerinden önce verilen özet beyanlar, deniz veya hava taşıtının Türkiye Gümrük Bölgesi’ ni terk ettiği gün;

   b. Taşıtın hareketinden sonra verilen özet beyanlar, özet beyanın verildiği gün;

ilgili memurlar tarafından kapatılacaktır.

3. İhracat beyannamelerinin 3 no’ lu nüshası, üzerine herhangi bir kapanma meşruhatı düşülmeksizin ve beyanname muhteviyatı eşyanın yurt dışı edildiği hususunun sınır gümrük idaresi tarafından teyit edilmesi beklenmeksizin ihracatçıya teslim edilecektir.

4. Yukarıdaki maddelerde belirtilen özet beyan işlemlerinin süresi içinde tamamlanmasının sağlanmasından gümrük idare amirleri sorumludur.

5. İç gümrükte işlem gören ihracat beyannamesinin;

   a. Borsa tescil beyannamesinin aslının ibraz edilememesi,

   b. Kıymet araştırmasına gidilmiş olması,

   c. Faks fatura kullanılmış olması,

nedenleriyle blokesinin kaldırılmadığı ve beyannamenin kapatılmadığı hallerde 3 no’ lu nüsha ihracatçıya teslim edilmeyecektir.

Bu kapsamdaki beyannamelerin kapatılması ve ihracatçı nüshasının ilgilisine teslim edilmesi için;

   a. Blokenin kaldırılmama nedeninin ortadan kalkması ve

   b. Sınır gümrük idaresinden teyit alınmış olması,

koşulları aranılacak; bu beyannameler için Gümrük Yönetmenliği’ nin 515. maddesi hükümleri çerçevesinde işlem yapılacaktır.

6. Eşyanın yurt dışı edildiğinin sınır gümrük idaresi tarafından teyit edilmesi takiben, ihracat beyannamesinin gümrük idaresindeki 1 ve 2 no’ lu nüshaları kapanma meşruhatı verilmek suretiyle saklanacaktır.

7. İhracat beyannamelerinin kapanma tarihlerinin bildirilmesine yönelik olarak vergi dairelerinden, kambiyo müdürlüklerinden veya aracı bankalardan gümrük müdürlüklerine intikal ettirilen talepler karşılanmayacaktır.

C.Değerlendirme ve Sonuç

İhracata İlişkin gümrük beyannamelerinin kapatılması ve gümrük beyannamesinin 3 no’ lu nüshasının ihracatçıya teslim edilmesine ilişkin olarak gümrük idarelerince yapılacak işlemlerin usul ve esaslarını düzenleyen ve 1 Mayıs 2007 tarihinden itibaren uygulanacak olan 04.04.2007 tarihli 2007/19 sayılı Genelge yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.

Anılan Genelgenin 3. maddesi uyarınca gümrük beyannamesinin 3 no’ lu yükümlü nüshasının üzerine herhangi bir kapanma meşruhatı düşülmeksizin ve beyanname muhteviyatı eşyanın yurt dışı edildiği hususunun sınır gümrük idaresi tarafından teyit edilmesi beklenilmeksizin ihracatçıya teslim edilmesi uygulaması başlatılmıştır.

Öte yandan, gümrük idarelerinin otomasyona geçmesinden sonra, kapanmış ihracat beyannamelerindeki bilgilerin, Maliye Bakanlığı ve Dış Ticaret Müsteşarlığı ile elektronik bilgi değişimi imkânlarından yaralanılarak paylaşılmasına başlanılmıştır.

Buna göre;

Gümrük Müsteşarlığının www.gumruk.gov.tr adlı internet sitesinin E-Gümrük bölümündeki Uygulamalar kısmından erişilebilen Gümrük Otomasyonu Projesi WEB Uygulamaları sayfasında bulunan VEDOP Sorgulama seçeneği altında, tescil numarası ile sorgulanan ihracat beyannamesinin kapanma tarihi ile beyanname bilgilerinin Maliye Bakanlığı’ nın VEDOP Sistemi’ ne aktarıldığı tarihin kullanıcılar tarafından görüntülenmesine imkan sağlanmıştır.

Böylece iç gümrüklerde açılan ihracat beyannamelerinin kapatılması için sınır gümrük idarelerinden ayrıca teyit alınması ihtiyacı da ortadan kalkmış bulunmaktadır. Öte yandan, ihracatçılar tarafından Noter’ lere veya YMM’ lere tasdiki yaptırılan ve teyidi istenen gümrük beyannamelerinin tasdiki/teyidi uygulamasına da gerek kalmamış bulunmaktadır.

Getirilen bu yenilik ile, ihracat sistemi içerisinde görev alan kamu kurum ve kuruluşlarıyla, ilgili meslek kuruluşlarının ihracat işlemlerinin süratle sonuçlandırılması sağlanacak, bu da ihracatçılarımızın bürokrasi ile ilgili şikayetlerini asgariye indirerek, ihracat işlemlerine hız kazandıracaktır.

http://www.apakymm.com/talha_apak_ihracat_kapama.htm