5510 sayılı Kanun uygulaması öncesinde hizmet akdine dayanan çalışmaları nedeniyle 506 sayılı Kanun kapsamında olan sigortalıların, çalıştıkları şirkete veya başka bir şirkete ortak olmaları durumunda, hizmet akdi ilişkilerinin devam etmesi halinde bu ilişki kesintiye uğrayıncaya kadar 1479 sayılı Kanunla ilişkilendirilmelerine gerek bulunmuyordu. SSK sigortalısı olması yeterliydi.

5510 sayılı Kanunla şirket ortaklarının şirketlerindeki faaliyetleri nedeniyle, 5510 sayılı Kanun’un 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi gereğince SSK sigortalısı kapsamında değerlendirilmeleri imkanı ortadan kaldırılmıştır.

REFORM ÖNCESİ ŞİRKET ORTAKLARININ SİGORTALILIĞI

1479 sayılı Bağ-Kur Kanunu’nun 24. maddesi gereğince;

- Kolektif şirketlerin ortakları,

- Adi komandit şirketlerin komandite ve komanditer ortakları,

- Limited şirketlerin ortakları,

- Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortakları,

- Donatma iştirakleri ortakları,

- Ve anonim şirketlerin kurucu ortakları ile yönetim kurulu üyesi olan ortaklarının

sigortalı olacakları belirtilmiştir.

REFORM SONRASI ŞİRKET ORTAKLARININ SİGORTALILIĞI

1-5510 sayılı Kanunla şirket ortaklarının şirketlerindeki faaliyetleri nedeniyle SSK sigortalısı kapsamında değerlendirilmeleri imkanı 01.10.2008 tarihi itibariyle ortadan  kaldırılmıştır.Ancak, öteden beri ortağı bulunduğu şirkette SSK sigortalısı olan kişinin durumunda herhangi bir değişiklik olmayacaktır.

2-Kolektif şirket ve adi şirket ortakları, aynı şirkette bir hizmet akdine dayanarak çalışamazlar. Bu sebepledir ki bu durumda olanlar sadece Bağ-Kur ile ilgilendirilmelidirler.

3-SSK veya  Bağ-Kur sigortalısı iken diğer sosyal güvenlik kuruluşu kapsamına giren bir işte çalışmaya başlayanların, önceki sigortalılığının kesintiye uğraması durumunda ise, kesinti tarihinden itibaren son çalışmalarının gerektirdiği Sosyal Güvenlik Kuruluşu ile ilgilendirilmeleri sağlanacaktır.

-Ancak; geçici iş göremezlik dolayısıyla geçen süreler ile hafta sonu ve resmi tatil sürelerinin, sigortalılığın kesintisi olarak değerlendirilmeyeceği,

-Yukarıda açıklanan durumların, aynı işverene ait değişik işyerlerinde veya birden fazla işverene ait işyerlerinde gerçekleşmesinin (kolektif şirketler ile adi şirketler için söz konusu olan ve yukarıda belirtilen özel durum hariç) uygulamayı değiştirmeyeceği” belirtilmiştir.

5510 sayılı Kanun Gereğince Sigortalı Sayılanlar, Sayılmayanlar, Sigortalılığın Başlangıcı, Kurum’a Bildirilmesi ve Sona Ermesi Hakkında Tebliğ’de(2);

- Kolektif şirketlerin ortakları,

- Limited şirketlerin ortakları,

- Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortakları,

- Adi komandit şirketlerin komandite ve komanditer ortakları,

- Donatma iştirakleri ortakları,

- Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortaklarının

5510 sayılı Kanun’un 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında (kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar) Bağ-kur  sigortalısı olacakları belirtilmiştir. Ancak Kanun hükümlerinin incelenmesinden de anlaşılacağı üzere, 1479 sayılı Kanun döneminde kapsamda olmalarına rağmen anonim şirketlerin kurucu ortaklarının 5510 sayılı Kanun döneminde sigortalılık kapsamı dışına çıkarıldıkları görülmektedir.

ANONİM ŞİRKET KURUCU ORTAKLARININ SİGORTALILIĞI

 5510 sayılı Kanun’un yürürlüğe girdiği 01.10.2008 tarihinden sonra anonim şirketlerde kurucu ortak olanlar sadece bağ-kur sigortalısı sayılacaklardır. Bu tarihten önce anonim şirket kurucu ortağı olup ta SSK sigortalısı olanların bu durumları devam edecektir.

Ayrıca 5510 sayılı Kanun’un yürürlüğe girdiği 01.10.2008 tarihinden sonra anonim şirketlerde kurucu ortak olanlar 5510 sayılı Kanun kapsamında sigortalı olamayacaklardır. Ancak 5510 sayılı Kanun’un geçici hükümleri gereği; anonim şirketlerin kurucu ortaklarından 01.10.2008 tarihinden önce bağ-kur  sigortalısı olanlardan, bağ-kur  sigortalılıklarını devam ettirmek isteyenler, 30.03.2009 tarihine kadar yazılı talepte bulunmaları halinde sigortalılıklarını aynen devam ettirilebileceklerdir.

Talepte bulunmayanlar hakkında 01.10.2008 tarihi itibariyle bağ-kur sigortalılığı kesintiye uğrayarak geriye dönük SSK sigortalılığı başlatılarak cezai hükümler uygulanacaktır.

 (1) Devredilen SSK Başkanlığı’nca yayımlanan 16 sayılı Genelge’de, Borçlar Kanunu’nun adi şirketler ile ilgili 520, 525 ve 528. maddeleri karşısında, tüzel, kişiliği haiz olmayan adi şirketlerde ortaklardan her birinin işveren durumunda bulunduğu, şirket mukavelesine veya kararına dayanılarak bir veya birkaç ortağa şirketin idaresi verilmiş ve mukabilinde ücret ödenmiş olsa dahi, hizmet akdi ile çalıştıkları kabul edilemeyeceği ve esasen şirketi idare eden ortaklar ile diğerleri arasındaki münasebetin vekâlet hükümlerine tabi olacağının Kanun’da belirtildiği, bu kimselerin sigortalı sayılmamaları gerektiği vurgulanmıştır.

(2) 28.09.2008 tarih ve 27011 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.