Kültür Yatırımları ve Girişimlerini Teşvik Kanunu Genel Tebliği hk.

Kültür Yatırımları ve Girişimlerini Teşvik Kanunu’nda düzenlenen gelir vergisi stopajı teşvikinin uygulanmasına ilişkin açıklamaların yer aldığı Kültür Yatırımları ve Girişimlerini Teşvik Kanunu’nda Genel Tebliği 20.02.2009 tarih ve 27147 sayılı yayımlanmıştır.

Aşağıda Tebliğde yapılan açıklama ve düzenlemeler özetlenmiştir.

1. Konuyla İlgili Yasal Düzenlemeler

21.07.2004 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 5225 sayılı Kültür Yatırımları ve Girişimlerini Teşvik Kanunu’nun 4. maddesinde teşvik konuları belirlenmiş, 5. maddesinde ise teşvik unsurları sayılmıştır.

Kanun’un 5. maddesinin (b) bendinde gelir vergisi stopajı indirimine yer verilmiş olup, bu maddede yapılan düzenlemeyle, yatırımcı veya girişimcilerin, ilgili idareye verecekleri aylık sigorta prim bordrolarında bildirilen, münhasıran belgeli yatırım veya girişimde çalıştırılan işçilerin ücretleri üzerinden hesaplanan gelir vergisinin bir kısmının belirli bir süre ile terkin edilmesi öngörülmüştür.

Kanun uygulamasıyla ilgili olarak;

§  16.08.2005 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Kültür Yatırım ve Girişimlerinin Nitelikleri ve Nicelikleri Yönetmeliğiyle, kültür yatırım veya girişimlerinin belgelendirilmesine ilişkin ilke ve esaslar ile bunların nitelik, nicelik, sınıflandırma, yönetim, personel ve işletilmesi ile ilgili esaslar düzenlenmiş,

§  14.07.2006 tarihli resmi Gazetede yayımlanan Kültür Yatırım ve Girişimlerine Gelir Vergisi Stopajı, Sigorta Primi İşveren Payı ve Su Bedeli İndirimi ile Enerji Desteği Uygulamasına Dair Yönetmelikle, teşvik unsurlarına ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiş, ancak stopaj teşviklinin uygulanmasına ilişkin usul ve esasların Maliye Bakanlığınca belirleneceği hükme bağlanmış,

§  28.01.2009 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Kültür Yatırımı ve Girişimlerinde Teşvik Kapsamında Çalıştırılacak Personele İlişkin Usul ve Esaslara Dair Tebliğ ile yatırım veya işletmenin niteliğine göre mükelleflerin indirim kapsamında çalıştırabileceği azami işçi sayısı belirlenmiş,

§  20.02.2009 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 5225 Sayılı Kültür Yatırımları ve Girişimlerini Teşvik Genel Tebliğiyle, Kültür Yatırımları ve Girişimlerini Teşvik Kanunu’nda yer alan gelir vergisi stopajı indiriminin uygulanmasına yönelik açıklamalar yapılmıştır.

2. Teşvik ve Teşvikten Yararlanabilecek Olanlar

Kültür Yatırımları ve Girişimlerini Teşvik Kanunu’nun 5. maddesinin (b) bendinde, bu Kanun uyarınca belge almış kurumlar vergisi mükellefi yatırımcı veya girişimcilerin çalıştıracakları işçilerin ücretleri üzerinden hesaplanan gelir vergisi stopajı için indirim teşviki öngörülmüştür. Madde hükmüne göre, kapsamdaki yatırımcı ve girişimcilerin, münhasıran belgeli yatırım veya girişimde çalıştıracakları işçilerin ücretleri üzerinden hesaplanan gelir vergisinin, yatırım aşamasında üç yılı aşmamak kaydıyla % 50'si, işletme aşamasında ise yedi yılı aşmamak kaydıyla % 25'i, verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden terkin edilecektir.

Düzenlemeden anlaşılacağı üzere, gelir vergisi stopajı indiriminden, kültür yatırımı ve kültür girişimi belgesi almış kurumlar vergisi mükellefleri yararlanacaklardır.

İndirimin uygulanmasında tam veya dar mükellefiyet esasında vergilendirilmenin bir önemi bulunmamaktadır.

3. Gelir Vergisi Stopajı İndiriminden Yararlanma Süresi ve Oranları

Bir önceki bölümde de belirtildiği üzere, teşvik kapsamındaki yatırımcı ve girişimcilerin, ilgili idareye verecekleri aylık sigorta prim bordrolarında bildirdikleri, münhasıran belgeli yatırım veya işletmede çalıştıracakları işçilerin ücretleri üzerinden hesaplanan gelir vergisinin;

§ Yatırım aşamasında üç yılı aşmamak kaydıyla % 50'si,

§ İşletme aşamasında ise yedi yılı aşmamak kaydıyla % 25'i,

verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden terkin edilecektir.

Teşvikten yararlanılabilmesi için Kültür Yatırımları ve Girişimlerini Teşvik Kanunu uyarınca kültür yatırımı belgesi veya kültür girişimi belgesi alınmış olması gerekmektedir. Bu nedenle, yatırım veya girişim belgesi yukarıda belirtilen sürelerden daha kısa olması halinde teşvikten, belgede yer alan süre kadar yararlanılabilecektir. Ancak, belgelerde yer alan sürenin daha uzun olması durumunda, indirimden yararlanılacak süre her halükarda yatırım aşaması için üç yılı, işletme aşaması için de yedi yılı aşamayacaktır.

4. Fiilen Çalışma Zorunluluğu

Gelir vergisi stopajı indirimi, kültür yatırımı ve girişimi belgesi olan yerlerde fiilen çalıştırılan işçilerin ücretleri üzerinden hesaplanacak gelir vergisi açısından geçerlidir. Bu işyerlerine ilişkin bordrolarda gösterilmiş olsa dahi, fiilen bu işyerlerinde çalışmayan işçiler açısından indirimden yararlanılması mümkün değildir.

Ancak, izin, hastalık ve benzeri nedenlerle fiilen çalışılmaması bu şartın ihlali anlamına gelmez.

5. Asgari Geçim İndirimi Uygulaması

Tebliğde yapılan açıklamaya göre;

§ Her bir çalışanın ücret gelirleri üzerinden hesaplanan gelir vergisinden öncelikle teşvik kapsamında yararlanılabilecek azami tutar hesaplanacak,

§ Hesaplanan gelir vergisinden, önce asgari geçim indirimi sonra terkin edilebilecek indirim tutarı mahsup edilecek,

§ Mahsup sonucu kalan gelir vergisi tutarı vergi dairesine ödenecektir.

6. İndirimin Uygulanması

Gelir vergisi indirimi teşviki aşağıdaki şekilde uygulanır:

§ İlgili döneme ilişkin verilecek muhtasar beyannamelerde, çalıştırılan tüm işçilere ait ücret matrahları beyan edilerek bunlara ilişkin vergilerin tahakkuk ettirilmesi sağlanır.

§ Muhtasar beyanname ile birlikte Tebliğin ekinde yer alan “Kültür Yatırımları ve Girişimleri Teşvikine Ait Gelir Vergisi Stopajı İndirimine İlişkin Bildirim” ile kültür belgesinin tasdikli örneği muhtasar beyannamenin verildiği vergi dairesine verilir. Kültür belgesinin tasdikli örneği indirimden faydalanmaya başlanılan ilk ay verilir. Bu bildirimin, muhtasar beyannameyi e-beyanname şeklinde verenler tarafından elektronik ortamda, diğer mükelleflerce ise kâğıt ortamında verilir.

§ Bildirimde yer alan terkine konu olacak vergi tutarı verilecek muhtasar beyannamenin Tablo-1 “Matrah ve Vergi Bildirimi” bölümünün (18/b) no.lu satırında (Ücret Ödemeleri Üzerinden Yapılan Tevkifatın 5225 sayılı Kanun Gereği Terkin Edilen Tutarı) gösterilir. Bu tutar, (17/b) no.lu satırda gösterilen gelir vergisi kesintisi toplamından indirilerek terkin sonrası kalan gelir vergisi tutarı (19) no.lu satırda gösterilir.

§ İndirimden yararlanacak işçi sayısının tespitinde esas alınacak olan belgeler (Yatırıma veya işletmeye başlandığı tarihte ilgili idareye verilmiş olan aylık prim ve hizmet belgeleri), en geç muhtasar beyannamenin verileceği tarihe kadar bu beyannamenin verildiği vergi dairesine, birden fazla vergi dairesine muhtasar beyanname verilmesi halinde ise kurumlar vergisi bakımından bağlı olunan vergi dairesine verilir.

§ Muhtasar beyannameler üzerinden ilgili vergi dairesince gerekli tahakkuk işlemi yapılır. Terkine konu edilen tutar muhtasar beyannamenin (18/b) no.lu satırında gösterilmiş olduğundan, vergi dairesince ayrıca bir terkin işlemi yapılmaz.

§ Bildirimin verildiği vergi dairesinin sınırları içerisinde yer almayan işyerlerindeki istihdam dolayısıyla indirimden yararlanılmışsa, bildirimin bir örneği vergi dairesi tarafından gerekli kontrollerin yapılması açısından işyerinin bulunduğu ilgili vergi dairesine ayrıca gönderilir.

7. Diğer Konular

§ 5225 sayılı Kanun’un 6. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, gelir vergisi stopajı indiriminden yararlananlar için başka bir teşvik mevzuatında da benzer teşvik ve indirimlerin bulunması halinde, lehe olan hükümler uygulanır.

§ Belgeli kültür yatırımlarını veya işletmelerini Kültür ve Turizm Bakanlığının izni ile kiralayan veya devralan kurumlar vergisi mükellefleri de kalan süre için indirim uygulamasından yararlanabilirler.

§ İndirimin, kültür belgeli işletmelere tanınması nedeniyle Kanunda belirtilen sürelerin tamamlanması halinde işletmeleri devralan kurumlarca indirimden faydalanılamaz.

§ Yatırım aşamasında gelir vergisi stopajı indiriminden yararlananların yatırımlarını işletme aşamasına geçirmemeleri durumunda yararlanılan indirim tutarları kendilerinden tahsil edilir.

§ Gelir vergisi stopajı indiriminden yararlanmaya başlayan girişimci veya yatırımcıların yatırım ve işletmelere;

-              Vergi Usul Kanunu’nda belirtilen mücbir sebepler dışında son vermeleri halinde,

-              Bir yıl içinde tekrar başlamamaları halinde,

yatırım aşamasında indirim konusu yapılan tutarlar, Vergiusul Kanunu ile 6183 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde gerekli müeyyideler uygulanarak tahsil edilir.

§ Tebliğin yayımından önce kültür belgesi almış olanlar, kültür yatırımı veya girişimi belgeleri kapsamında çalışan azami personel sayısının, Kültür ve Turizm Bakanlığınca belgelerine işlendiği tarihi takip eden aydan itibaren yatırım aşamasında üç yıl, işletme aşamasında yedi yılı aşmamak kaydıyla gelir vergisi stopajı indiriminden faydalanabilirler. 

İlgili dokümanlara aşağıdaki bağlantıların yardımıyla ulaşabilirsiniz.

pwc