Maliye ekonomik krizi fırsat bilip de, dara düşen sanayicinin ocağına incir dikerek tefecilik yapan factoring şirketlerinin peşine düştü. Denetim birimleri risk analizleri sonucunda factoring sektöründe geniş çaplı denetim kararı aldı

Factoring şirketleri nezdinde ilk vergi incelemesini Maliye Teftiş Kurulu başlattı. Denetim birimlerinin son 10 yıllık dönemdeki sektör incelemelerini büyüteç altına alan Kurul, risk analizleri sonucunda factoring sektöründe geniş çaplı denetim kararı aldı. Bu çerçevede Maliye Bakanı Kemal Unakıtan'ın onayıyla, factoring şirketlerine yönelik ön araştırma yapıldı.

20 MİLYARLIK İŞLEM HACMİ VAR

Bu araştırmada, Türkiye'nin ABD'den sonra en fazla factoring şirketine sahip ülke olduğu ve şirketlerin 2008'e girerken 20 milyar dolarlık bir işlem hacmine ulaştığı tespit edildi. Daha sonra da factoring sektörünü inceleyecek bir ekip oluşturuldu ve 100 firma için tarama çalışması başlatıldı. Bu çalışmada şirketlerin ortaklık yapısı ve faaliyetleri masaya yatırıldı, risk analizlerine yönelindi. Analiz sonrası, öncelikle denetlenecek firmalar belirlenerek, bunlar nezdinde incelemeye geçildi. Maliye müfettişlerinin sektör incelemesinin devam ettiği belirtildi.

EN AZ 10-15 LİRA KAYIT DIŞI

Öte yandan Hesap Uzmanları Kurulunun bankacılık sektörüne yönelik incelemeleri sırasında da bir factoring şirketinin kayıt dışı işlemlerle tefecilik yaptığı ortaya çıkarıldı. Hesap Uzmanları'nın denetim çalışmasında, İstanbul'da bazı kişilerin banka hesaplarında çok ciddi tutarlarda para hareketleri olduğu belirlendi. Şirket ortaklarının işlemlerin bir bölümünü kayıtlı olarak yaptığı, kayıtlı tutarın 2-3 katı işlemin ise kayıt dışı şekilde elden yürütüldüğü görüldü.

100 LİRA İÇİN 50 LİRA BEDEL

Maliye Bakanlığı'ndan bir yetkili, ülkemizde, piyasada faaliyet gösteren tefecilerin yanı sıra factoring şirketleri kanalıyla da tefecilik yapıldığını belirterek, şu değerlendirmede bulundu: "Bu tür tefecilik işleri, ekonomik kriz ortamlarında çok daha yaygınlaşıyor. Krizi fırsat bilenler, bu tür işlere yöneliyor. Bu işlem de daha çok çek, senet kırmak suretiyle gerçekleştiriliyor. Ortada vadesi gelmemiş ya da tahsili böyle kriz ortamlarında daha da zorlaşmış çok sayıda çek ve senet var. Şirkete gidiliyor. 100 liralık çek ya da senet karşılığı 50 lira alınıyor. Diğer yöntemde de zora düşen kişi ya da şirketler, elden yüksek faizle para alıyor ve darboğazı atlatmaya çalışıyor."

Yıllık yüzde 90 faiz alıyorlar

Küresel kredi krizi nedeniyle üretim ve tüketimde sıkıntıya düşen reel sektörün, faaliyetlerini sürdürmesi iyiden iyiye zorlaşıyor. Buna bir de bankaların geri çağrılan kredileri ve kapanan kredi muslukları eklenince iş iyice içinden çıkılmaz bir hal alıyor. Faaliyetlerini sürdürmek için nakit ihtiyacı çeken işletmeler, bu ihtiyacı karşılamak için bankaların kapısını çalıyor. Fakat bankaların yeni kredi verme konusundaki isteksiz tavırları, reel sektör kuruluşlarını factoringçilerin kucağına itiyor. Factoring şirketleri ise bu kriz ortamında örneğin yüzde 2 olan komisyon oranlarını yüzde 2,5 hatta 3'e çıkararak bir nevi kriz fırsatçılığı yapıyor. Hatta bu firmaların 2001 krizinden daha yüksek oranlarda çalışarak, zordaki sanayiciden yıllık yüzde 80-90 gibi fahiş faiz aldıkları belirtiliyor.

Denize düşüp yılana sarıldık

Maliye Bakanlığı'nın factoring şirketlerine yönelik denetimlerini arttıracak olmasını gayet olumlu karşıladığını belirten KOBİDER Başkanı Nurettin Özgenç, esnafın bu duruma düşmemesi için gerekli tedbirlerin alınması gerektiğini söyledi. Esnafın borç yazamadığı kalemleri olduğunu vurgulayan Özgenç sözlerine şöyle devam etti: 'Bu durumda mecburen ya çekini kırdırmıştır, ya da el altından yüksek faizle para alıyor. Yani denize düşen yılana sarılıyor.”

http://yenisafak.com.tr/Ekonomi/?t=24.03.2009&i=176809