Kısa vadeli faizleri sabit tutarak iş dünyasının tepkisini çeken Merkez Bankası, 14 ay aradan sonra çeyrek puanlık indirime gitti.

Durmuş Yılmaz'ın başkanlığında dün toplanan Para Politikası Kurulu, gecelik borçlanma faizini yüzde 17,25'e düşürdü. Düne kadar indirim için ekim-aralık dönemini kapsayan son çeyreği işaret eden Merkez Bankası'nın adımı sürpriz bulundu. İndirimin Başkan Yılmaz'ın geçen hafta Erzurum'daki konuşmasında şartlar oluşmadan yapılacak bir faiz değişikliğinin 'ters tepeceğini' söylemesinin hemen ardından gelmesi, piyasa tarafından 'büyük bir sürpriz' olarak değerlendirildi. İş dünyası temsilcileri ise 'cesur bir karar ama yeterli değil' yorumunu yaptı.

Geçen yıl mayıs ve haziran aylarında finansal piyasalarda yaşanan dalgalanma sürecinde Merkez Bankası, 4,25 puanlık artırıma giderek kısa vadeli faiz oranlarını yüzde 13,25'ten 17,5'e yükseltmişti. Merkez Bankası, en son Temmuz 2006'da belirlediği faiz oranlarını bugüne kadar değiştirmemişti. Durmuş Yılmaz başkanlığında gerçekleştirilen Para Politikası Kurulu'ndan faiz indirimi kararı çıktı. Toplantıya Erdem Başçı, Burhan Göklemez, İbrahim Turhan ve Mehmet Yörükoğlu katıldı. Para Politikası Kurulu kararına ilişkin yapılan açıklamada, özel kesim yatırım ve tüketim talebinde toparlanma işaretleri görülürken, dış talebin büyümeye katkısının azaldığı, toplam talep şartlarının enflasyondaki düşüş sürecine verdiği desteğin sürdüğü ifade edildi. Kurul, hizmet enflasyonunda gözlenen iyileşmenin öngörülenden daha olumlu olduğu değerlendirmesinde bulundu.

Enerji ve gıda fiyatlarına ilişkin risklere rağmen güçlü parasal sıkılaştırmanın gecikmeli etkileriyle enflasyonun düşmeye devam etmesinin beklendiği kaydedildi. Kurul bu doğrultuda, daha önce duyurulan kısa vadeli faiz oranlarındaki ölçülü indirim sürecine başlanması için şartların oluştuğu değerlendirmesinde bulundu. Kurul, bu karardan sonra da para politikasının duruşunun enflasyondaki düşüş sürecini desteklemeye devam ettiğini vurguladı. Bundan sonraki muhtemel faiz indiriminin zamanlaması ve miktarı küresel piyasalardaki gelişmelere, dış talebe, kamu harcamalarına ve orta vadeli enflasyon görünümünü etkileyen diğer değişkenlere bağlı olarak belirlenecek. Bankalararası piyasada spot kapanışta yüzde 18,10 olan 6 Mayıs 2009 vadeli gösterge kıymetin ortalama bileşik faizi, Merkez Bankası'ndan gelen açıklamadan sonra yüzde 18,03'e geriledi. Gecelik fonlama maliyeti yüzde 19,12'den yüzde 18,82'ye geriledi. Bankalararası piyasada spot kapanışta dolar kotasyonları 1,2640 YTL, valörlüde 1,2605 YTL oldu.

Sürpriz kararı değerlendiren Fortis Bank Ekonomisti Erkin Işık, "Son dönemde hizmet fiyatlarındaki iyileşme ve dış talepteki yavaşlama ile büyümenin beklenenden daha fazla yavaşlaması ihtimali bu kararda etkili oldu. Ekim ayında bekliyorduk. Bütçe ile ilgili tedbirler alınacağı ve kurlarda önümüzdeki dönemde kalıcı bir sıçrama olmadığı varsayımı altında bu yıl için 100 baz puanlık indirim beklentimizi 125 baz puana çıkarıyoruz." dedi. Bir bono işlemcisi, "Durmuş Yılmaz'ın erken faiz indirimiyle ilgili açıklamalarının ardından bu indirim ciddi anlamda bir sürpriz oldu. Bono faizlerinin düşmesine neden olacaktır. Zaten bono faizleri bir süredir çok yüksek seyrediyordu. Dolayısıyla yarın (cuma) bono faizini çok rahat yüzde 17,90'larda görebiliriz. Global kredi piyasasıyla ilgili belirsizliğin olduğu bir dönemde bu karar bir miktar riskli olarak görülebilir." diye konuştu. Yabancı bir bankacı ise "Gösterge kıymette yüzde 17,5 seviyesine doğru bir düşüş olabilir." dedi.

'İndirim olumlu ama devam etmeli'

Faiz indirimi için iş dünyası "Cesur bir karar ama yeterli değil." değerlendirmesinde bulundu. Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Oğuz Satıcı, çeyrek puanlık indirimin psikolojik yansımasının olumlu etki oluşturacağı görüşünde. Satıcı'ya göre bu karar işlerin iyi gittiğinin göstergesi. Ankara Sanayi Odası Başkanı Nurettin Özdebir ise kararı "Doğru yönde atılmış küçük bir adım." sözleriyle değerlendirdi. "Keşke yarım puanlık bir indirim yapsaydı." diyen Özdebir, sanayicinin rahatlaması ve daha rahat krediye erişim sağlaması için indirimin önümüzdeki ayda da devam etmesi gerektiğine dikkat çekerek, "Ekonominin istihdamı artırması için özkaynağa ihtiyacı var. Bu da ancak düşen faiz oranları ile sağlanabilir." şeklinde konuştu. "İndirim olumlu ancak devam etmeli." diyen MÜSİAD Başkanı Ömer Bolat ise ekonomik büyümedeki yavaşlamanın artışa geçmesi için faiz indiriminin gerekli olduğunu söyledi. ABD ve Avrupa merkez bankalarının likidite sıkıntısı yaşadığı bir dönemde hemen faiz indirim kararı aldığını dile getiren Bolat, "Banka faizleri çeyrek puan da olsa indirerek olumlu bir adım attı. Ancak ekonomik büyümenin devamı ve artması için faiz oranının daha aşağı seviyelere çekilmesi lazım. Çünkü 14 aydır yapılmayan faiz indirimi piyasalarda durgunluğa sebep oldu." diye konuştu.

http://www.zaman.com.tr/webapp-tr/haber.do?haberno=588250