Çalışanların en mutsuz olduğu ülkeler sıralamasında üçüncü olan Türkiye’nin notu neden kırık çıktı? Sosyolog, psikolog, sendikacı, akademisyen ve yöneticilerden oluşan uzmanlar, memnuniyet konusundaki sorumluluğu eşit paylaştırdı

İnsan kaynaklarında faaliyet gösteren Kelly Services adlı araştırma şirketinin 28 ülkeyi kapsayan “Global İşgücü Endeksi”, çalışanların en mutsuz olduğu ülkelerin başında Türkiye’nin olduğunu ortaya çıkardı. Tüm dünyadan 70 bini aşkın çalışanın görüşü alınarak hazırlanan raporda çalışanların mutluluğu açısından Türkiye, Rusya ve Macaristan’ın ardından çalışanların en mutsuz olduğu üçüncü ülke konumunda. Türkiye’den ankete katılan bini aşkın çalışanın yalnızca yüzde 49’u çalıştıkları işyerinde mutlu olduğunu belirtiyor. Kadın çalışanların yalnızca yüzde 46’sı mutlu bir iş yaşamı olduğunu söylerken, bu oran erkeklerde yüzde 51.

Yanlış yönetim politikaları
Uzmanlara göre Türkiye’deki çalışanların mutsuzluğunun kökenleri, ekonomi ve politikada yaşanan istikrarsızlığın mikro düzeyde işletmelere de yansımasına dayanıyor. Kurumsallaşma eksikliği ve sosyal haklardaki kısıtlar, herkesi güvensizliğe itiyor.

Bir diğer önemli etken de ücretlerde yaşanan dengesizlik. “Uzun çalışma saatlerini, çalışma koşullarının zorluğunu ve elde edilen düşük gelirleri hesaba kattığımızda mutsuzluk tablosu kendiliğinden ortaya çıkıyor. Çalışma süresinin daha kısa tutulması ve ücretlerde yapılacak bir iyileştirme nispeten mutluluğu artıracaktır” diyen Kristal - İş’ten Aziz Çelik, burada yönetici ve işverenlere düşen sorumluluğun altını çizdi.

Yönetici performansı da masaya yatırılıyor
Aynı raporda anket katılımcıları, bağlı oldukları yöneticilerin performansını da değerlendiriyor. Yöneticilerini 10 üzerinden derecelendirmeleri istenen Türk çalışanlar, kendi yöneticilerine “ancak geçer” anlamına gelen 6.2 puan verdi. Türk yöneticilerin notu liderlik ve ödüllendirme gibi konularda düşük kaldı.

“Sömürüldüklerini düşünüyorlar”
Strasbourg Marc Bloch Üniversitesi öğretim üyesi ve siyaset bilimci Samim Akgönül ise çalışanların mutsuz olmasını, başka bir meslekte çalışmak isteyip bunu başaramamalarına veya daha iyi bir göreve layık olduklarını düşünmelerine bağlıyor. Her iki durumda da ortaya çıkan manzaranın nedeni meslek seçiminde yapılan yanlışlıklar olarak görülebilir.
Akgönül ayrıca yöneticilere ve işverenlere karşı duyulan güvensizliğin de altını çizdi. Bunun altında yatan nedenini “Asgari ücretin 500 YTL’yi bile bulmadığı bir ortamda, herhangi bir güven hissinden bahsetmek imkansız. Çalışanlar, işverenlerin kendilerini sömürdüklerini düşünüyor ve çoğu zaman da haklılar. Bu durumun orta vadede sert bir kamplaşmaya dönüşme olasılığı da var” şeklinde ifade etti.

“Yeni yöntemler şart”
Galatasaray Üniversitesi Sosyoloji Bölümü öğretim görevlilerinden Nazlı Ökten Gülsoy, rapora ilişkin değerlendirmesinde, iş piyasasında ortaya çıkan yeni yapılanmanın insan psikolojisi üzerindeki etkilerini günden güne göstermeye başladığını belirtti.
Üstelik bu durum yalnızca Türkiye ile sınırlı değil. Gülsoy’a göre kayıtlı sektörlerde mekanik işler giderek daha fazla makinelere devrediliyor. Halihazırda insan gücü kullanılan beyaz yakalı işlerde yönetim kademesi, çalışanlarından yaratıcılık ve yeni fikir üretme konusunda daha fazla katkı istiyor. İş piyasasının güvensizleşmesi ve şirket birleşmeleri nedeniyle işini kaybetme korkusu, işe olan bağlılığın önünde büyük bir engel olarak duruyor.

Şirketler mutlu etmeyi öğrenecek
Şirketlerin yeni bağlanma ve mutlu etme biçimleri geliştirmek zorunda olduklarını söyleyen Gülsoy, İstanbul gibi büyük kentlerde giderek daha fazla çokuluslu şirketin iş hayatına dahil olmasının, çalışma koşulları konusunda yeni sorgulamaların ortaya çıkmasına neden olduğunu belirtiyor.
İş dışında geçirilen zamanın modern bireylerin yaşamında giderek daha belirleyici olduğunu da sözlerine ekleyen Gülsoy; Yöneticiler, birbirlerine kulak vermek yerine hızla değişen dış dünyanın sesine kulak verdikçe çalışanların beklentilerine ve ihtiyaçlarına karşılık veremez hale gelebiliyor” dedi.

RAPORDAN ÇIKAN BAZI İLGİNÇ SONUÇLAR

• Çalışanlara sorulan “Patronunuz sizi ödüllendirir mi?” sorusuna erkek çalışanların yüzde 15.7’si, kadın çalışanların ise yüzde 14.2’si “Hiçbir zaman” yanıtını veriyor.

• “Kimler daha iyi yöneticilik yapıyor?” sorusunda kadın çalışanların yüzde 7’si hemcinslerini tercih ederken, yüzde 44’ü erkeklerin daha iyi yöneticilik yaptığını belirtiyor.

• “Şu anki işinizde mutlu musunuz?” sorusuna hem kadın hem de erkek çalışanların yüzde 3’ü “Çok mutsuzum” yanıtını veriyor.

• Rapora göre yaptıkları işlerinde en mutlu grup, yaşı 55’in üzerinde olan çalışanlar. En mutlu çalışanlar sıralamasında 20 yaş altı çalışanlar ise ikinci sırada yer alıyor.

• Çalışanların derecelendirmesinde Türk yöneticiler, takım ruhu açısından değerlendirmede hem kadın hem de erkeklerden en düşük notu alıyor.

• Raporda ortaya çıkan en çarpıcı sonuçlardan biri de seyahat ve hobi sektörlerinde çalışma olanağı bulan kişilerin memnuniyet düzeyinin daha yüksek olması. Bunu profesyonel iş hizmetleriyle ilaç sanayii ve eğitim sektöründe çalışanlar takip ediyor. En mutsuz çalışanların yer aldığı sektörler ise dağıtım ve lojistik olarak öne çıkıyor.

http://www.isteinsan.com.tr/iste_ik/turk_calisanlar_mutsuz_mu.html