SORU: Şirketler ortaklarına kâr dağıttıkları vakit yüzde 15 oranında stopaja tabi tutulmaktadır. Ancak söz konusu kâr paylarının brüt tutarlarının yarısı 2008 yılında 19.800, 2009 yılında ise 22.000 TL'yi aşmıyorsa beyan dışı kalmaktadır. Halbuki beyan dışı kalan kâr paylarının beyan edilmesi halinde beyanı yapan mükelleflerin vergi alacağı çıkacaktır. Bu durum uygulamada neden eleştiri konusu yapılmıyor?

YANIT: 2008 yılında gerçek kişilerin kurumlardan almış oldukları brüt kârların yarısı 19.800 TL'yi aşmayanlar 2009 yılında bu kâr payları için beyanname vermemişler, diğer gelirleri için vermiş bulundukları beyannamelere ise bu gelirlerini dahil etmemişlerdir.

Bu durumda örneğin 2008 yılında brüt 35.294,12 TL brüt kâr payı elde eden bir Anonim Şirket veyahut da limited şirket ortağı bu gelirinin yarısı (35.294,12 /2 =) 17.647,06 TL olduğu için 2009 yılında Mart ayında bu geliri için yıllık beyanname vermemiştir. Ancak bu şahıs eğer söz konusu gelirini beyan etmiş olsa idi 17.647,06 TL üzerinden 3.139,41 TL gelir vergisi hesaplanacaktı. Oysa söz konusu kişi toplam 35.294,12 kâr payı üzerinden bu kâr payını alırken stopaj yoluyla (35.294,12 x 0.15=) 5.294,12 TL gelir vergisi ödemiş olduğundan, söz konusu stopajdan dolayı (5.214,12-3.139,41=) 2.154,71 TL vergi idaresinden alacaklı olacaktı.

Gelir Vergisi Yasası'nın konuya ilişkin 86/1-c maddesi uyarınca şirketlerden alınan kâr paylarının brüt tutarlarının yarısı eğer gelir vergisi tarifesinin 103. maddesinde yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı aşmıyorsa söz konusu gelirlerin beyan konusu yapılamayacağı hükme bağlanmış olduğundan söz konusu gelirler beyan edilmemekte buna göre de yukarıda açıkladığımız ve hesapladığımız gibi belli bir miktar vergi alacağını geri almaktan yoksun kalmaktadır. Söz konusu alacağın geri alınabilmesi için ilgili yasa maddesinde değişiklik yapılması gerekmektedir. (V. Seviğ)