Yeni Teşvik ve İstihdam Paketi |
02 Haziran 2009 | |
Açıklanan yeni teşvik paketinde bölgeler sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralamasına göre dört gruba ayrıldı. Sosyo ekonomik gelişmişlik düzeyleri en yüksek 6 bölge 1. bölge, ikinci en yüksek 4 bölge 2. bölge, üçüncü en yüksek 8 bölge 3. bölge ve sonda kalan 8 bölge ile Çanakkale'nin Bozcaada ve Gökçeada ilçeleri 4. bölge oldu. Bölgesel ve sektörel ve büyük proje yatırımlarının da halen yüzde 20 olan kurumlar vergisi oranı 1. bölgede yüzde 10, 2. bölgede yüzde 8, 3. bölgede yüzde ve 4. bölgede yüzde 2 olarak uygulanacak. Bölgesel gelişmişlik farklarını azaltmak amacıyla hayata geçirilen yeni teşvik sisteminde bölgeler, İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması (İBBS) Düzey 2 seviyesindeki 26 alt bölge, Çanakkale'nin Bozcaada ve Gökçeada ilçeleri ve Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Endeksi (SEGE) kullanılarak belirlendi. Teşvik programı kapsamında sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeylerine göre 4 bölge şöyle:
BİRİNCİ BÖLGE - İstanbul - Ankara - İzmir - Bursa, Eskişehir, Bilecik - Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova - Tekirdağ, Edirne, Kırklareli İKİNCİ BÖLGE - Adana, Mersin - Aydın, Denizli, Muğla - Antalya, Isparta, Burdur - Balıkesir, Çanakkale (Bozcaada, Gökçeada hariç) ÜÇÜNCÜ BÖLGE - Zonguldak, Karabük, Bartın - Manisa, Afyonkarahisar, Kütahya, Uşak - Konya, Karaman - Gaziantep, Adıyaman, Kilis - Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye - Kayseri, Sivas, Yozgat - Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir - Samsun, Tokat, Çorum, Amasya. DÖRDÜNCÜ BÖLGE - Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane - Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli - Kastamonu, Çankırı, Sinop - Erzurum, Erzincan, Bayburt - Şanlıurfa, Diyarbakır - Mardin, Batman, Şırnak, Siirt - Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan - Van, Muş, Bitlis, Hakkari - Çanakkale'nin Bozcada ve Gökçeada ilçeleri. YENİ PAKETİN AYRINTILARI Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından düzenlenen basın toplantısıyla açıklanan ''Yatırımlarda Devlet Yardımları'', ''Aktif İşgücü Programlarının Güçlendirilmesi'' ve ''Kredi Garanti Desteği''ni içeren yeni paketin ayrıntıları şöyle: YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI - YENİ SİSTEM YENİ TEŞVİK SİSTEMİNİN HEDEFLERİ 1- Bölgesel gelişmişlik farklılıklarını azaltmak, 2- Rekabet gücünü artıracak, teknoloji ve ar-ge içeriği yüksek büyük ölçekli yatırımlara destek olmak, 3- Sektörel kümelenmeyi desteklemek, 4- Desteklenecek yatırım konularında ekonomik ölçek kriterlerini öne çıkarmak. TEŞVİK ARAÇLARI ŞÖYLE BELİRLENDİ 1- Kurumlar/gelir vergisi indirimi, 2- SSK Primi İşveren Hissesinin Hazine tarafından karşılanması, 3- Faiz desteği, 4- Yatırım yeri tahsisi, 5- KDV istisnası, 6- Gümrük vergisi muafiyeti. BÜYÜK PROJE YATIRIMLARI 1- Kimyasal madde ve ürünlerin imalatı. ''Ana Kimyasal Maddelerin İmalatı'' için asgari 1 milyar lira tutarındaki yatırımlar. ''Diğer Kimyasal Ürünlerin İmalatı'' için asgari 300 milyon lira tutarındaki yatırımlar. 2- Rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı. - Asgari 1 milyar lira tutarındaki yatırımlar. 3- Transit boru hattıyla taşımacılık hizmetleri. 4- Motorlu kara taşıtları imalatı. - Asgari 250 milyon lira tutarındaki otomotiv yatırımları. 5- Demiryolu ve tramvay lokomotifleri ve/veya vagon imalatı. - Asgari 50 milyon lira tutarındaki yatırımlar. 6- Liman ve liman hizmetleri. - Asgari 250 milyon lira tutarındaki yatırımlar. 7- Elektronik sanayi yatırımları. - Asgari 1 milyar lira tutarındaki LCD / Plazma üretimine yönelik yatırımlar. - Asgari 150 milyon lira tutarındaki modül panel üretimi yatırımları. - Lazer TV, üç boyutlu TV'ler ve OLED TV ve benzeri TV üretimine yönelik yatırımlar. - Asgari 50 milyon lira tutarındaki diğer elektronik sektörü (bilgi ve iletişim cihazları dahil) yatırımları. 8- Tıbbi aletler, hassas ve optik aletler imalatı. - Asgari 50 milyon lira tutarındaki yatırımlar. 9- İlaç imalatı. - Asgari 100 milyon lira ve üzeri ilaç üretimi yatırımları. 10- Hava ve uzay taşıtları imalatı. - Komple yeni veya asgari 50 milyon lira tutarındaki tevsi ve/veya ürün çeşitlendirmeye yönelik yatırımlar. 11- Makine imalatı yatırımları - 50 milyon lira üzeri yatırımlar. 12- Madencilik yatırımları. - Maden Kanununda belirtilen IV/c grubu metalik madenlerle ilgili nihai metal üretimine yönelik izabe (cevher işleme) tesisleri ile entegre maden üretimi tesislerine yönelik (istihraç+işleme) yatırımları (Demir ve Manganez gibi AKÇT kapsamı ürünler hariç). IV/c Grubu Metalik Madenler: Altın, Gümüş, Platin, Bakır, Kurşun, Çinko, Pirit, Krom, Civa, Antimuan, Kalay, Vanadyum, Arsenik, Molibden, Tungsten (Volframit, Şelit), Kobalt, Nikel, Kadmiyum, Bizmut, Titan (İlmenit, Rutil), Alüminyum (Boksit, Gipsit, Böhmit), Nadir toprak elementleri (Seryum Grubu, Yitriyum Grubu) ve Nadir toprak mineralleri (Bastnazit, Monazit, Ksenotim, Serit, Oyksenit, Samarskit,Fergusonit), Sezyum, Rubidyum, Berilyum, İndiyum, Galyum, Talyum, Zirkonyum, Hafniyum, Germanyum, Niobyum, Tantalyum, Selenyum, Telluryum, Renyum. BÖLGESEL VE SEKTÖREL TEŞVİK SİSTEMİ - Bölgesel ve sektörel bazda desteklenecek yatırım konuları 2002 / 4720 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenen İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması (İBBS)- Düzey 2 esas alınarak belirlendi. - İBBS Düzey 2 seviyesindeki 26 alt bölge, Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Endeksi (SEGE) kullanılmak suretiyle gruplandırılarak teşvikler açısından 4 bölge oluşturuldu. - 1. Bölgede, ağırlıklı olarak motorlu kara taşıtları ve yan sanayi, elektronik, ilaç, makine imalat ve tıbbi, hassas ve optik alet yatırımları gibi yüksek teknoloji gerektiren yatırımlar teşvik edilecek. - 2. Bölgede nispeten teknoloji yoğun sektörler desteklenecek. Bu çerçevede; ağırlıklı olarak, makine imalat, akıllı çok fonksiyonlu tekstil, metalik olmayan mineral ürünler (cam, seramik, karo, yalıtım malzemeleri vb) kağıt, gıda ve içecek imalatı sektörleri teşvik edilecek. - 3. ve 4. Bölgeleri oluşturan doğu ve güneydoğu bölgelerinde, tarım ve tarıma dayalı imalat sanayi, konfeksiyon, deri, plastik, kauçuk, metal eşya gibi emek yoğun sektörlerin yanı sıra turizm, sağlık ve eğitim yatırımları da teşvik edilecek. GENEL TEŞVİK SİSTEMİ Büyük yatırım ve bölgesel teşviklerden yararlanamayan yatırımların, mevcut sistemdeki kısıtlama ve asgari limitler güncellenerek Gümrük Vergisi Muafiyeti ve KDV istisnası ile desteklenmesine devam edilecek. İNDİRİMLİ KURUMLAR VERGİSİ Bölgesel ve Sektörel Büyük Proje ----------------------- -------------------------- Uygulanacak Uygulanacak Kurumlar Kurumlar Yatırıma Vergisi Yatırıma Vergisi Katkı Oranı Oranı Katkı Oranı Oranı Bölgeler (Yüzde) (Yüzde) (Yüzde) (Yüzde) -------- ----------- ----------- ---------- ------------ 1 20 10 30 10 2 30 8 40 8 3 40 4 50 4 4 60 2 70 2 SSK PRİMİ İŞVEREN HİSSESİ DESTEĞİ SSK primi işveren hissesinin tamamının (asgari ücret üzerinden) Hazine tarafından karşılanma süresi: Bölgeler Bölgesel ve Sektörel Büyük Proje -------- -------------------- ----------- 1 2 yıl 2 yıl 2 3 yıl 3 yıl 3 5 yıl 5 yıl 4 7 yıl 7 yıl FAİZ DESTEĞİ Bölgesel ve Sektörel (Puan) Büyük Proje (Puan) --------------------------- -------------------------- Bölgeler TL Kredisi Döviz Kredisi TL Kredisi Döviz Kredisi -------- ---------- ------------- ---------- ------------- 1 - - - - 2 - - - - 3 3 1 - - 4 5 2 - - 1- Üst limitler: - Ar-Ge ve çevre yatırımlarında 300 bin lira, diğer yatırımlarda 500 bin lira. - Uygulama dönemi azami 5 yıl. - Ekonominin seyrine göre Hazineden sorumlu bakanın faizlede artırım/azaltma yapma yetkisi. 2- Kredinin, sabit yatırım tutarının azami yüzde 70 oranındaki kısmına faiz desteği uygulanacak. YATIRIM YERİ TAHSİSİ - Büyük proje yatırımları ile bölgesel ve sektörel olarak desteklenecek yatırımlara yatırım yeri tahsis edilecek. TEKSTİL TESİSLERİNDE TAŞINMA DESTEĞİ - Tekstil, konfeksiyon ve hazır giyim, deri ve deri mamülleri sektörlerinde faaliyette bulunan, - Asgari 50 kişilik istihdam sağlayan, - 31 Aralık 2010 tarihine kadar 1. ve 2. bölgelerden 3. ve 4. bölgelere taşınacak tesislere; 1- 5 yıl süreyle kurumlar vergisi oranı yüzde 20 yerine yüzde 5 oranında uygulanacak, 2- 5 yıl süreyle mevcut istihdam da dahil olmak üzere bu tesislere taşındıkları bölgede (3. ve 4. bölgeler) uygulanan SSK işveren primi desteği sağlanacak, 3- Bu tesislerin 3. ve 4. bölgelere nakliye giderleri Hazine tarafından karşılanacak. YENİ TEŞVİK SİSTEMİNDEN YARARLANMA KOŞULU - Yeni Yatırım Teşvik Sistemi ile yatırımların en kısa sürede hayata geçirilmesi hedefleniyor. - Bu çerçevede, Yeni Yatırım Teşvik Sistemi 31 Aralık 2010 tarihine kadar başlamış olan yatırımlara uygulanacak. AKTİF İŞGÜCÜ PROGRAMLARININ GÜÇLENDİRİLMESİ SON İKİ YILDA SAĞLANAN İSTİHDAM DESTEKLERİ - İşveren priminin 5 puanlık kısmı Hazine tarafından karşılanıyor. - İlave olarak işe alınan gençler ile tüm kadınların işveren primleri, 5 yıl boyunca belirli oranlarda İşsizlik Sigortası Fonu tarafından ödeniyor. - Özürlülerin işveren primleri Hazine tarafından karşılanıyor. - İşsizlik ödeneği yüzde 11 oranında artırıldı. - Geçici mali sıkıntı içindeki işyerlerinin, işçilerini çıkarmak yerine istihdam etmeye devam etmeleri halinde, işçilerin ücretlerinin belirli bir kısmı 6 aya kadar kamu tarafından üstleniliyor. TOPLUM YARARINA İŞLER İÇİN OLUŞTURULAN ÇALIŞMA PROGRAMLARINA (TYÇP) AKTARILAN KAYNAK ARTIRILACAK - Okul, hastane ve benzeri sağlık kurumlarındaki bakım ve onarım işleri, - Ağaçlandırma ve erozyon kontrolü, - Çevre düzenlemesi, arazi ıslahı, - Park, bahçe düzenlemesi konularında kısa süreli geçici istihdam amaçlı programları genişletilecek. - Program kapsamında 120 bin işsize doğrudan istihdam olanağı sağlanacak. İŞKUR'UN MESLEKİ EĞİTİM FAALİYETLERİ GENİŞLETİLECEK - Vasıflı işgücü ihtiyacının karşılanması - İşgücünün mesleki becerilerinin geliştirilmesi - Eğitim süresince katılımcılara günlük 15 TL ödeme yapılması - Program kapsamında 200 bin işsizimize eğitim sağlanacak. KİŞİLERE GİRİŞİMCİLİK EĞİTİM VE DANIŞMANLIĞI VERİLECEK - Projenin İŞKUR tarafından KOSGEB ile beraber yürütülmesi - İşsizlere girişimcilik konusunda eğitim verilmesi - Bireylere firma kurma ve işletme aşamasında danışmanlık hizmeti verilmesi - Eğitim sonucunda, KOSGEB kriterleri çerçevesinde sunulacak projelere KOSGEB tarfından 4 bin lira hibe verilmesi - Program kapsamında 10 bin kişiye girişimcilik eğitimi verilecek. İŞBAŞI EĞİTİMLERİ ÇERÇEVESİNDEKİ STAJLAR DESTEKLENECEK - Meslek lisesi, dengi ve üstü eğitim kurumu mezunlarının yararlandırılması - İş tecrübesi olmayan gençlere deneyim kazandırılması ve iş bulma olanağının artırılması - Stajyerlere 6 aya kadar İŞKUR tarafından günlük 15 lira ödeme yapılması - Program kapsamında 100 bin genç stajyer olarak istihdam edilecek. İŞYERLERİNDE MEVCUT İSTİHDAMIN ÜZERİNDE YARATILACAK İLAVE İSTİHDAM İÇİN PRİM DESTEĞİ SAĞLANACAK - İşyerlerinde Nisan 2009'daki mevcut istihdama ilave olarak işe alınan işçiler için uygulanacak. - Başvuru süresi 2009 yılı sonunda sona erecek. Başvuru süresini 6 ay uzatmaya Bakanlar Kurulu yetkili olacak. - Asgari ücret üzerinden sosyal güvenlik primleri 6 ay boyunca kamu tarafından karşılanacak. Yararlanma süresini 6 ay uzatmaya Bakanlar Kurulu yetkili olacak. ÖZEL İSTİHDAM BÜROLARINA GEÇİCİ İŞ İLİŞKİSİ KURMA YETKİSİ VERİLECEK - Geçici işlerde istihdam edilen kişilerin sosyal güvenlik ve ücret açısından güvence altına alınması - İşçilerin ücret ve sosyal güvenlik haklarının özel istihdam bürolarınca karşılanması - Özel istihdam büroları ile anlaşmalı işçilerin, işverenler tarafından geçici olarak sözleşme karşılığı istihdamı AKTİF İŞGÜCÜ PROGRAMLARININ GÜÇLENDİRİLMESİ - ANALİTİK ÇALIŞMALAR - İl İstihdam ve Mesleki Eğitim Kurullarının Etkinliğinin Artırılması - İstihdam Şurası Toplanması - Fon Yararlanıcılarının Profillerinin Çıkarılması - Teşviklerin Etkinliğinin İncelenmesi - Mesleki Eğitimler ve Kullanılan Kaynağın Etkinliğinin İncelenmesi KOBİ'LERE KREDİ GARANTİ DESTEĞİ KOBİ'LER İLE MALİ SEKTÖR İLİŞKİSİ Mart 2009 itibarıyla - Nakdi Kredi Hacmi: 367 milyar lira - Nakdi KOBİ Kredisi Hacmi: 84 milyar lira - KOBİ Kredi Payı: yüzde 22,9 KREDİ GARANTİ DESTEĞİNİN AMAÇLARI - KOBİ'lerin finansman imkanlarına daha kolay erişimi - Üretim, istihdam ve ihracatta devamlılığın sağlanması - Kefalet sisteminin etkin biçimde çalıştırılması KREDİ GARANTİ DESTEĞİNDEN KİMLER YARARLANACAK? - Yıllık cirosu 25 milyon liranın altında ve en fazla 250 çalışanı olan, - 30 Haziran 2008 tarihinden önceki iki yıl içinde takibe düşmüş borcu olmayan ve kamuya vadesi geçmiş borcu bulunmayan işletmeler. HANGİ TÜR KREDİLER DESTEK KAPSAMINDA YER ALACAK - Türk Lirası ya da döviz cinsinden olan - Asgari 1 yıl azami 4 yıl vadeye sahip olan - Mevcut kredilerden yenilenen krediler - İlave sağlanacak krediler - Yeni sağlanacak krediler KEFALET BAŞVURU SÜRESİ NE OLACAK? - Kanunun yasalaşmasından sonra çıkacak Bakanlar Kurulu Kararının yayımlanmasını takiben iki yıl içinde kullanılacak krediler bu destekten yararlanacaktır. HAZİNE DESTEĞİ ARACILIĞIYLA NE ORANDA KEFALET SAĞLANACAK? - Hazine desteği ile Kredi Garanti Kurumunca kredinin yüzde 65'ine kefalet sağlanacak, kredi riskinin yüzde 35'i ise bankalar tarafından üstlenilecektir. HAZİNE DESTEĞİNİN TUTARI NE OLACAK? - Kredi garanti kurumlarına toplam ilk etapta 1 milyar Türk Lirası kaynak aktarılacaktır. - Bu kaynak en az 10 milyar Türk Liralık krediye kefalet sağlanmasına imkan verecektir. KURUMLAR VERGİSİ İNDİRİMİ TEŞVİKİNDE DİKKAT ÇEKEN KONULAR;
Başbakan’ın sunumuna ve bölge bazında desteklenecek sektörler taslak listesine aşağıdaki bağlantı yardımıyla ulaşabilirsiniz.kaynak, pwc
|