243 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nde bankalar, sigorta şirketleri ve acenteleri ile sermaye piyasası aracı kurumları ve ikrazatçılıkla uğraşanların faaliyetleri sırasında düzenleyecekleri belgelerle ilgili düzenlemeler yapılmıştır.

Sözü geçen tebliğde yukarıda sayılan kurumlar tarafından düzenlenmesi gereken belgelerin neler olduğu ve bu belgelerin düzenlenme esasları açıklanmıştır. Bunun yanında tebliğle ayrıca banka, sigorta şirketi ve sermaye piyasası aracı kurumlarına belli dönemler itibariyle düzenledikleri belgeleri Maliye Bakanlığı’na bildirme zorunluluğu getirilmiştir.

Sirkülerimizde, anılan kurumlar itibarıyla, bu yükümlülüğün ayrıntıları hakkında açıklamalar yapılmaktadır.

1. Bankalar

243 sıra numaralı tebliğde, bankaların, yaptıkları hizmet ve satış işlemlerine ilişkin kayıtlarının dayanağı olarak, fatura yerine, dekont düzenlemeleri gerektiği hükme bağlanmıştır. Buna göre, bankalar, döviz alım-satım işlemleri ile menkul kıymetler borsasında aracı kurum sıfatıyla müşterileri adına yaptıkları menkul kıymet alım-satımları hariç olmak üzere, yaptıkları bütün hizmetler ve satışlar dolayısıyla lehlerine tahakkuk edecek tutarları, düzenleyecekleri dekontlarla belgelendireceklerdir.

En az iki örnek olarak düzenlenecek dekontların her yıl, Ocak-Haziran dönemi için, aynı yılın Temmuz ayının son günü mesai saati sonuna kadar, Temmuz-Aralık dönemi için ise izleyen yılın Ocak ayının son günü mesai saati sonuna kadar, bir liste haline getirilerek, kurumlar vergisi yönünden bağlı bulunulan vergi dairesine taahhütlü olarak gönderilmesi veya elden teslim edilmesi gerekmektedir.

Anılan listede dekontların;

- Seri ve sıra numaraları ile
- Bunları düzenleyen birim ve şubelerin kod numaralarının,

yer alması gerekmektedir.

Bu nedenle, bankaların Ocak-Haziran 2009 aylarını kapsayan, yılın ilk altı aylık döneminde düzenledikleri dekontlara ilişkin listeyi, en geç 31 Temmuz 2009 Cuma günü mesai saati sonuna kadar kurumlar vergisi yönünden bağlı bulundukları vergi dairelerine taahhütlü olarak göndermeleri veya elden teslim etmeleri gerekmektedir.

2. Sigorta şirketleri

Tebliğin, sigorta şirketleri ve acenteleri ile ilgili bölümünde, bunlar tarafından düzenlenecek belgelere ilişkin açıklamalara yer verilmiştir. Sigorta poliçelerinin, Vergi Usul Kanunu uyarınca düzenlenmesi gereken belgeler kapsamına alınmış olması sebebiyle, sigorta şirketleri, düzenledikleri poliçeler ve ek belgeler (zeyilnameler) için, ayrıca fatura düzenlemeyeceklerdir.

243 sıra numaralı tebliğ uyarınca, sigorta şirketlerinin, Ocak-Haziran 2009 aylarını kapsayan, yılın ilk altı aylık döneminde bastırdıkları sigorta poliçelerinin;

- Seri ve sıra numaraları ile
- Bunlardan poliçe düzenleme yetkisine sahip acentelere gönderilenlere ilişkin bilgileri,

ayrıntılı olarak, en geç 31 Temmuz 2009 Cuma günü mesai saati sonuna kadar kurumlar vergisi yönünden bağlı bulundukları vergi dairesine taahhütlü olarak göndermeleri veya elden teslim etmeleri gerekmektedir.

3. Sermaye piyasası aracı kurumları

Aracı kurumlar tarafından Sermaye Piyasası mevzuatı uyarınca aracılık faaliyetleri kapsamında düzenlenmesi gereken “işlem sonuç formları”, aynı zamanda 243 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile Vergi Usul Kanunu uyarınca düzenlenmesi zorunlu belgeler kapsamına alınmıştır.

Sözü geçen tebliğ ile bu formların seri ve sıra numaraları ile düzenleyen birim veya şubelerin kod numaralarını gösterir bir listenin, altışar aylık dönemler itibarıyla, bağlı bulunulan vergi dairelerine gönderilmesi mecburiyeti getirilmiştir.

Buna göre aracı kurumların Ocak-Haziran 2009 aylarını kapsayan, yılın ilk altı aylık döneminde bastırdıkları işlem sonuç formlarının;

- Seri ve sıra numaraları ile
- Bunları düzenleyen birim ve şubelerin kod numaralarını,

bir liste halinde, en geç 31 Temmuz 2009 Cuma günü mesai saati sonuna kadar kurumlar vergisi yönünden bağlı bulundukları vergi dairesine taahhütlü olarak göndermeleri veya elden teslim etmeleri gerekmektedir.

Yukarıda yer verilen bildirim yükümlüklerinin belirlenen süre içinde yerine getirilmemesi halinde özel usulsüzlük cezası ödenmesi gerekecektir.E&Y