Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulunun (IASB), Türkiye'deki KOBİ'lerin uluslararası standartlarda finansal raporlama yapmalarına katkıda bulunacak uluslararası finansal raporlama standartını (UFRS) yayımladığı bildirildi.

Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (IASB) KOBİ’ler için Uluslararası Finansal Raporlama Standardı’nı (UFRS) yayımladı. Bu adım Türkiye’de KOBİ’lerin uluslararası standartlarda finansal raporlama yapmalarına önemli katkıda bulunacak. Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu nezdinde KOBİ Muhasebe Standartları Çalışma Grubu Üyesi, Deloitte Türkiye Ortağı Saim Üstündağ, finansal raporlamanın KOBİ’ler için önemini ve yeni yayımlanan UFRS’ın sağlayacağı yararları vurgularken, bu konuyla ilgili soruları da yanıtladı.

Dünyada Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin (KOBİ’ler) finansal raporlamalarını uluslararası standartlarda yapabilmeleri için önemli bir adım atıldı. Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (IASB) KOBİ’ler için Uluslararası Finansal Raporlama Standardı’nı (UFRS) yayımladı.

UFRS’in uygulanmasıyla, Türkiye’nin KOBİ’leri uluslararası düzeyde kabul görmüş etkin bir raporlama sistemine geçmiş olacak. Böylece bir yandan kurum kendi faaliyetlerini ve performansını daha sağlıklı bir şekilde ölçerken, finansman ihtiyacı için dış kaynak temininde de önemli bir rekabet avantajı sağlayacak.

Uluslararası kabul görmüş standartlarda finansal raporlama yapan KOBİ’ler, borçlanma maliyetlerinin düşürülmesi, uluslararası şirket satınalma/birleşme veya yeni işbirliklerinde avantaj sağlamanın yanında, geleceğin büyük firması olarak KOBİ’lerin, ileride sermaye piyasalarına açılmasını kolaylaştıracak ciddi bir ön hazırlık gerçekleştirilmiş olacak.

KOBİ’ler için UFRS’ye neden ihtiyaç duyuldu?
Ekonomik ilişkilerin bugün ulaştığı küreselleşme düzeyinde finansal raporlamada işletmelerin aynı dili konuşması, yani aynı standartlara uygun olarak finansal tablolarını düzenlemesi ihtiyacını biliyoruz. Nitekim son yıllarda IASB tarafından yayımlanan Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’nın (UFRS) dünya genelindeki yaygın kabulü bu ihtiyacı teyit etmiştir. Ancak her alanda olduğu gibi finansal raporlama standartları ile ilgili olarak da uygulanan standartların fayda-maliyet dengesinin gözetilmesi gerekmektedir.

Bilindiği gibi Tam Set UFRS olarak adlandırdığımız mevcut UFRS’ler daha çok sermaye piyasalarında menkul kıymetleri halka arz edilmiş işletmeler ile bu işletmelerin finansal tablolarının kullanıcılarının ihtiyaçlarına cevap vermek üzere hazırlanmış ve çok geniş kapsamlı standartlardır. Oysa KOBİ finansal tablolarının kullanıcılarının ihtiyaçları sermaye piyasalarındaki finansal tablo kullanıcılarına göre daha sınırlıdır. KOBİ finansal tablo kullanıcılarının odaklandıkları bilgi ihtiyacı daha çok kısa dönem nakit akışları, likidite ve ödeme kabiliyeti gibi konulardır.

KOBİ’ler için UFRS’nin uygulama kapsamı nedir?
KOBİ’ler için UFRS Standart Seti, özünde kamuya karşı hesap verme yükümlülüğü bulunmayan ve dış kullanıcılar için genel amaçlı finansal tablo yayımlayan işletmeler için hazırlanmıştır. Bu standardın menkul kıymetleri halka arz edilmemiş olan ve finansal kurum niteliğinde olmayan işletmeleri kapsadığını söyleyebiliriz. Hangi KOBİ’lerin UFRS’yi uygulayabileceği sorusu tam olarak, bu konuda ülkelerin yapacakları düzenlemeler ile nihai cevabını bulacaktır.

KOBİ’ler için UFRS’nin tam set UFRS ile ilişkisi nedir?
KOBİ’ler için UFRS, tam set UFRS ile paralel olmakla birlikte, özel olarak KOBİ’lerin finansal raporlama ihtiyaçlarına cevap vermek üzere hazırlanmış (UMS 39’u uygulama seçeneği hariç) tek başına/müstakil bir finansal raporlama standardı seti olarak yapılandırılmıştır. Hazırlanmasında KOBİ’lerin ihtiyaçlarına paralel olarak Tam Set UFRS’ye göre basitleştirmeler yapılmış, bu standartlar setinin çok sık değişmesinin önüne geçilmiş ve KOBİ’ler için yararlı olması, ihtiyaçlarına cevap vermesi gözönüne alınmıştır.

KOBİ’ler için UFRS’nin tam set UFRS’den farkı nedir?
KOBİ’ler için UFRS; KOBİ’lerin ve bu şirketlerin finansal tablolarının kullanıcısı konumunda olan tarafların ihtiyaçları dikkate alınarak tam set UFRS’ye göre önemli ölçüde basitleştirilmiştir. Hacim olarak değerlendirirsek örneğin, Tam Set UFRS toplamda 2.800 sayfa iken, KOBİ’ler için UFRS 230 sayfadır.

Ne zaman yürürlüğe girecek?
KOBİ’ler için UFRS seti IASB tarafından yayımlanmış olup, belirli bir yürürlük tarihi öngörülmemiştir. Dolayısıyla, uygulamanın başlaması özel bir yürürlük tarihine tabi değildir.

Ülkemizde uygulanma durumu nedir?
Hangi işletmelerin KOBİ’ler için UFRS’yi uygulayacağı konusu ülkelerin kendi düzenlemelerine bağlı olacaktır. Ülkemizdeki durumu Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde görüşülmeye başlanan Türk Ticaret Kanunu Tasarısı (Tasarı) hükümleri çerçevesinde değerlendirmek daha doğru olacaktır. Bilindiği üzere Tasarı ile sermaye şirketleri ölçeklerine göre belli kriterlere bağlı olarak ”küçük” “orta” ve “büyük” olmak üzere sınıflandırılmaktadır.

Tasarı’nın 88. maddesi ile gerçek ve tüzel kişilerin ticari defterlerine, ticaret şirketlerinin finansal tablolarıyla konsolide hesaplara, Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu (TMSK) tarafından yayımlanan UFRS ile uyumlu Türkiye Muhasebe Standartları’nın uygulanacağı hükme bağlanmıştır. Tasarı’da ayrıca Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu’nca değişik ölçütteki işletmeler ve sektörler için IASB tarafından farklı düzenlemelere izin verildiği hallerde özel ve istisnai standartlar konulabileceği hükmü yer almaktadır.

Hali hazırda TMSK bünyesinde kurulmuş olan çalışma komisyonları KOBİ’ler için UFRS standartlarına uyumlu standartların hazırlanması çalışmalarını uluslararası gelişmelere paralel olarak sürdürmektedir. Kanaatimce Türk Ticaret Kanunu süreci, TMSK ve diğer ilgili düzenleyici otoriteler çerçevesinde ülkemizde de uluslararası gelişmelere uygun adımlar atılacaktır.

Halka açık şirketleri veya kamuya karşı sorumluluğu olduğu belirtilen şirketlerin finansal raporlamasına etkisi ne olacak?

Ana ortaklığı Tam Set UFRS’yi kullanan veya Tam Set UFRS’yi kullanan konsolide bir grubun parçası olan bir bağlı ortaklığın; bizzat kendisinin kamuya hesap verme yükümlülüğü yoksa veya finansal kurum değilse, KOBİ’ler için UFRS’yi uygulaması mümkündür. Ancak bu konuda ilgili ülkenin düzenleyici otoritelerinin nihai kararlarının belirleyici olacağını unutmamak gerekir.

Bundan sonraki aşamalar neler olacak?
IASB, KOBİ’ler için UFRS’nin ilk 2 yıllık uygulama sürecindeki deneyimler hakkında kapsamlı bir gözden geçirme yaparak, bu gözden geçirme sırasında ortaya çıkacak uygulama problemlerini gidermeye yönelik değişikliklerin yapılmasını öngörmektedir. Ayrıca, IASB tarafından KOBİ’ler için UFRS’nin yayımlanmasını takiben 2009 yılı sonuna kadar detaylı bir eğitim materyalinin geliştirilmesi planlanmaktadır.

Mehmet Özdoğru - Tasarı Halinde Bulunan TTK' nun Yasalaşması Halinde Şirketler

http://www.deloitte.com/dtt/press_release/0,1014,cid%253D270648,00.html