Aynı ay eski teşvik sistemine yapılan başvuru miktarı 55, yatırım miktarı ise 218 milyon lirada kaldı. Yeni sistem, yatırım fakiri illerin yüzünü de güldürdü. Özellikle daha merkezi olması, birinci ve ikinci bölgelere tanınmayan faiz indirimiyle avantajlı teşvik olanaklarına sahip 3. bölgede toplanan iller yılın ilk altı ayında çektikleri toplam yatırımın çok üzerinde yatırımı sadece ağustos ayında aldı.
Başbakan Tayyip Erdoğan'ın geçen haziranda açıkladığı ve 14 Temmuz 2009 günü yürürlüğe giren yeni teşvik sisteminin ilk sonuçları umut verdi. Hazine Müsteşarlığı'nın açıkladığı ve Resmi Gazete'nin dünkü sayısında yayımlanan ağustos ayı yatırım teşvik belgeleri incelendiğinde, özellikle Anadolu kentlerinin atağa geçmesi dikkat çekiyor. Ağustosta yeni sistemden yararlanmak isteyen firmalar toplam 88 proje için 827 milyon liralık yatırım için teşvik başvurusunda bulundu. Bu yatırımların karşılığında taahhüt ettikleri istihdam miktarı ise 2600 oldu. Firmaların teşvikli yatırımları için ithal edecekleri makine ve teçhizat tutarı da 237 milyon 532 bin lira düzeyinde. Ağustosta eski teşvik sistemine yapılan başvuru sayısı ise 55'te kaldı ve taahhüt edilen yatırım miktarı 218 milyon lira, istihdam taahhüdü 1388 kişi oldu.
Küçük belediyeler de rahatladı
Yeni sistemin en önemli sonucu krizde yatırım konusunda bir hayli sıkıntı çeken fakir Anadolu kentlerine firmaların ilgisinin artması. Birçok il, yılın ilk altı ayında çektikleri yatırımların toplamından daha fazla yatırımı sadece ağustosta aldı. Bu konuda rekoru Hatay ve Adıyaman kırdı. Her iki ile yapılan teşvikli yatırım miktarı, geçen altı ayın toplamının dört katı oldu. Kars, Bartın, Nevşehir gibi iller altı aylık toplam yatırım miktarının iki katı yatırımı ağustosta çekti. Çoğu Anadolu kenti de bir ayda, geçen altı aylık toplam teşvikli yatırım miktarına ulaşacak yatırımı yakaladı. İstihdam açısından da bazı iller altı ayda yakalayamadığı potansiyele, yeni sistem ile bir ay içerisinde ulaştı. Ordu, Mardin, Çanakkale, Kars ve Nevşehir'e yatırım yapacak firmalar ağustosta önceki altı ayın toplamından daha fazla istihdam taahhüdünde bulundu. Bu iller teşvikte 3. bölgede yer alıyor. Bu illere yatırım yapan firmalar, faiz ve SSK işveren primi desteği ile Kurumlar Vergisi indiriminden yararlanabiliyor.
Yeni teşvik sisteminden belediyelerin de yararlandırılması, küçük belde ve ilçe belediyelerinin de ihtiyaç duydukları yatırımları yapmalarının önünü açtı. Anadolu'daki 17 ilçe belediyesi altyapı yatırımı için ağustosta teşvik başvurusunda bulundu. Teşvik sistemi belediyelere KDV istisnası getiriyor.
YENİ SİSTEM NASIL İŞLİYOR
- Türkiye yatırımlar için dört bölgeye ayrıldı.
- 12 sektörde büyük yatırımlara teşvik belirlendi.
- Büyük yatırımlara yer tahsisi teşviki de verildi.
- Tekstilde fabrikayı 4. bölgeye taşıyana teşvik getirildi.
- İlave istihdama da prim desteği sağlandı.
HANGİ TEŞVİKLER VERİLİYOR
- Kurumlar Vergisi indirimi
- SSK işveren primi desteği
- Kredi faizlerine destek
|
YATIRIMINI KATLAYAN
İLLER (TL)
|
|
İL
|
6 AYLIK
TOPLAM
|
AĞUSTOS
|
|
Adıyaman
|
7.859.590
|
33.011.312
|
|
Hatay
|
3.322.093
|
12.566.230
|
|
Kars
|
4.012.550
|
8.382.247
|
|
Nevşehir
|
1.150.000
|
2.185.000
|
|
Bartın
|
1.280.000
|
2.355.000
|
|
TOPLAM YATIRIMDA
İLK 10 İL (TL)
|
|
İL
|
YATIRIM (TL)
|
|
Samsun
|
258.206.079
|
|
Manisa
|
83.147.376
|
|
Giresun
|
54.900.000
|
|
İzmir
|
53.763.956
|
|
Antalya
|
50.624.110
|
|
Van
|
37.947.410
|
|
Aksaray
|
36.565.488
|
|
Bursa
|
33.484.682
|
|
Adıyaman
|
33.011.312
|
|
Bilecik
|
20.300.000
|
|
İSTİHDAMDA İLK 10 İL
(kişi)
|
|
İL
|
İSTİHDAM
|
|
İzmir
|
228
|
|
Samsun
|
178
|
|
Manisa
|
176
|
|
Ordu
|
175
|
|
İstanbul
|
165
|
|
Mardin
|
150
|
|
Aydın
|
96
|
|
Hatay
|
89
|
|
Kayseri
|
85
|
|
Antalya
|
82
|
|
EN BÜYÜK 10 YATIRIM
(milyon TL)
|
|
FİRMA
|
İL
|
YATIRIM
|
|
Cengiz Enerji
|
Samsun
|
250
|
|
Salihli Bel.
|
Manisa
|
56
|
|
Prestij Enerji
|
Giresun
|
54
|
|
Tapdi Oksijen
|
İzmir
|
49
|
|
AGT Ağaç San.
|
Antalya
|
44
|
|
Keskinkılıç Gıda
|
Aksaray
|
36
|
|
Votaş
|
Van
|
31.5
|
|
Vestel
|
Manisa
|
27
|
|
Ercan Seramik
|
Bilecik
|
20
|
|
Güçlü Dokuma
|
Adıyaman
|
16.5
|
