Ramazan ve bayram dolayısıyla yüksek çıkması beklenen enflasyonda korkulan olmadı. Enflasyon eylül ayında yıllık bazda düşüşünü sürdürdü ve Merkez Bankası hedefinin de altında gerçekleşti.

Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre enflasyon tüketici fiyatlarında (TÜFE) yüzde 0,39, üretici fiyatlarında (ÜFE) ise yüzde 0,62 artış gösterdi. TÜFE'nin yüzde 0,76, ÜFE'nin de yüzde 0,57 artacağı tahmin ediliyordu. Enflasyon yıllık bazda tüketicide yüzde 5,27'ye gerilerken, üreticide yüzde 0,47 düzeyine çıktı. Yıllık enflasyon yüzde 5,27'ye düşünce Merkez Bankası'nın hedefle uyumlu patikasını alttan ıskaladı. Banka eylül sonu için enflasyonun yüzde 8,5 olacağını öngörmüş, belirsizlik aralığının alt sınırı yüzde 6,5 olarak belirlenmişti. Tahvil faizi ise beklentilerin altında açıklanan eylül ayı enflasyon verisinin ardından yüzde 8,39 seviyesine gerileyerek tarihi dip seviyesini gördü. Yılın ilk 9 ayında ise TÜFE artışı yüzde 2,18, ÜFE'deki artış yüzde 3,60 oldu.

Ana harcama grupları itibarıyla eylül ayında TÜFE bazında en yüksek artış yüzde 2,50 ile eğitim grubunda gerçekleşirken, eğlence ve kültürde yüzde 2,35, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 1,59, lokanta ve otellerde yüzde 0,86, konutta yüzde 0,63, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 0,21, ulaştırmada yüzde 0,20, ev eşyasında yüzde 0,19, haberleşmede yüzde 0,12, sağlıkta yüzde 0,07 artış oldu. Giyim ve ayakkabıda fiyatlar yüzde 1,01 düşerken, alkollü içecekler ve tütün grubunda fiyat değişimi olmadı. Tarım sektöründe fiyatlar geçen ay yüzde 0,47, sanayi sektöründe yüzde 0,65 arttı. Tarım sektöründe fiyatlar ilk 9 ayda yüzde 8,52, bir yılda ise yüzde 4,08 artış kaydetti. Sanayi sektöründe ise fiyatlar ilk 9 ayda yüzde 2,54 artarken, yıllık bazda 0,32 düşüş gösterdi. Eylülde sanayiinin üç sektöründen madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 3,64, imalat sanayiinde yüzde 0,65 artış olurken, elektrik, gaz, suda yüzde 0,60 düşüş gerçekleşti. İmalat sanayinde 9 aylık artış yüzde 3,62 olurken, yıllık bazda yüzde 0,94 düştü. 26 bölge içinde TÜFE'nin aylık bazda en yüksek artış gösterdiği bölge yüzde 0,82'yle TR32 bölgesinde (Aydın, Denizli, Muğla) oldu. Aralık ayına göre en yüksek artış yüzde 5,17'yle TR31 (İzmir) bölgesinde olurken, geçen yılın aynı ayına göre en yüksek artış yüzde 7,45'le yine TR31 bölgesinde oldu. 12 aylık ortalamalara göre en yüksek artış yüzde 9,77'le TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) bölgesinde gerçekleşti. Endeksteki 449 maddeden; 95'inin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 221 maddenin fiyatlarında artış, 133 maddenin fiyatlarında ise düşüş yaşandı.

Öte yandan gösterge tahvilde bileşik faiz, beklentilerin altında açıklanan eylül ayı enflasyon verisinin ardından tezgahüstünde yüzde 8,39/8,44'e seviyesine geriledi ve yeni tarihî dip seviyesini gördü. Enflasyon verisi açıklanmadan önce gösterge faizde son işlem yüzde 8,52 seviyesinden geçmişti.

Zam şampiyonu limon

TÜFE bazında eylül ayında fiyatı en fazla artış gösteren seçilmiş maddeler arasında ilk sırayı yüzde 20,4 ile limon oldu. Bunu yüzde 11,42 ile çocuk ayakkabısı, yüzde 8,04 ile koyun eti izledi. Fiyatı düşen maddeler arasında ilk üç sırayı yüzde 19,42 ile elma, yüzde 18,65 ile patates, yüzde 9,79 ile domates aldı. ÜFE bazında ise fiyatı artan maddeler arasında ilk sırayı yüzde 22,95 ile ham petrol alırken, bunu yüzde 10 ile şeker pancarı, 9,30 ile taze üzüm izledi. Fiyatı düşen ürünler arasında ise ilk üç sırayı yüzde 34,21 mezgit, 13,56 ile erkek gömlekleri, 9,94 ile patlıcan aldı.

Enflasyon rakamları sonrasında bono piyasasında gösterge bileşik faizin 10-15 baz puan daha gerilediğini belirten HSBC stratejisti Fatih Keresteci, şu değerlendirmeyi yaptı: "Birkaç küçük alt kalem dışında tüm gerçekleşmeler olumlu görünüyor. Çekirdek göstergeler arasında Merkez Bankası'nın büyük önem atfettiği 'I' tanımlı endeksi geçen aya göre gerileyerek yüzde 3,37 oldu. Beklentilere göre daha olumlu gelen enflasyon rakamları MB'nin faiz indirimlerine devam edeceği yönündeki genel beklentiyi destekliyor." Özel kapsamlı TÜFE göstergelerinden 'I' tanımlı endeks enerji, gıda ve alkölsüz içecekler, alköllü içecekler, tütün, altın fiyatları hariç TÜFE'deki değişim oranını gösteriyor. Bundan sonra yapılacak olan faiz indirimlerinin miktarına ilişkin olarak soru işaretlerinin olduğunu belirten Keresteci, "Ekonomik faaliyetlerde toparlanma var küresel risk eğiliminde iyileşme var ve MB'nin agresif faiz indirimlerinin parasal aktarım mekanizmasına etkisi daha yeni yeni görünmeye başlıyor. Bu nedenlerden dolayı MB'nin indirim hızında frene basıp ekim ayında indirim miktarını 25 baz puana çekeceğini, bununla birlikte indirimlere en az 3 ay daha devam edeceğini öngörüyoruz." diye konuştu.

http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=898670&title=enflasyonda-korkulan-olmadi-rakam-dusuk-gelince-faiz-dibe-indi