Ekonomist dergisinin ‘En Zengin 100’ listesinin zirvesinde sıralama bu yıl da değişmedi. Listenin zirvesinde yine 6 milyar doların üzerinde kabul edilen servetleri ile Koç ve Sabancı Aileleri yer alıyor. Onları 5-6 milyar arasında değişen servetleriyle Şahenk ve Ülker Aileleri, 4-5 milyar dolarlık servetleriyle de Doğan ve Tara Aileleri izliyor. Listenin alt ve orta sıralarında ciddi bir hareketlilik göze çarparken, listeden çıkan ve listenin yeni konuğu altı isim ve aile var.

Beş yıldır gerçekleştirilen araştırmanın bu yılki sonuçları krizin en zenginleri de etkilediğini gösteriyor. Bankacılar, servet erimesinin en somut vurgusunu geçen yılki ‘zenginlik skalası’na getirdikleri yorumla ortaya koydular ve bu da zenginlerin servetlerinin yüzde 20 civarında eridiği anlamına geliyordu.

En zengin ilk yüz sıralama listesi için tıklayınız

Kimler geldi, kimler geçti?
Bankacı ve yatırım uzmanlarıyla görüşülerek, şirket hisseleri halka açık olanların hisse değerlerini, geçmiş birikim, yurt dışı yatırımları, gayrimenkul portföyleri dikkate alınarak düzenlenen listeye bu yıl yeni giren isimler var. Listeden çıkanlar var ve listede ciddi yer değişiklikleri söz konusu.

Finansbank’ı sattıktan sonra nakit zengini olan Hüsnü Özyeğin, Rusya başta olmak üzere, Romanya, Ukrayna, İsviçre, Hollanda’daki finans yatırımlarının global krizden kaynaklanan etkileri nedeniyle geçen yıla göre beş basamak geriledi. Bir diğer örnek gerçek gücünü perakendeden alan Boyner Grubu’nun bu yıl kriz nedeniyle etkilendiği ve geçen yıl 43’üncü olan sırasının 50’ye gerilediği görülüyor. Yine bölünme sonrasında güç kaybeden Ulusoy Ailesi’nin de 50 ve 60’ıncı sırada olan yerlerini bu yıl 66, 67 ve 68’inci sıralara bıraktığı görüldü. Bölünmeden dolayı, listeye bu yıl aileden Alican Ulusoy da girdi.

Sıralamada yer ve kademe kaybeden isimlerden biri de Ali Ağaoğlu oldu. Geçen yıl listede 31’inci sırada ve 1.5-2 milyar TL servetliler skalasında olan Ağaoğlu, krizin konut satışlarına etkisinden dolayı bu yıl 48’inci sıraya geriledi. Yine özel hastane yatırımının yanı sıra yazılı ve görsel basında ortak olmak zorunda kalan Ethem Sancak bu yıl 47’inci sıradan 56’ıncı sıraya gerileyerek dikkat çeken isimlerden biri oldu.

Hızlı yükseldiler
Listede inenler kadar, son yıllardaki performanslarıyla çıkanların da olduğunu vurgulamak gerekiyor. Örneğin Acıbadem Grubu’nun kurucusu Mehmet Ali Aydınlar, geçen yıl 56’ncılıktan bu yıl 1-1.5 milyar TL servetliler grubuna girerek 43’üncü sırada yer aldı.

Ekonomi küçüldü ama ilaç sektöründeki büyüme yüzde 15’i aştı. İlaç sektörünün en büyük kuruluşu Abdi İbrahim’in yönetim kurulu başkanı Nezih Barut, yükselenler sınıfında yer alıyor. Barut, 57’incilikten 41’inci sıraya yükseldi.

Listeye yeni giren ve çıkan isim ve aileler de oldu bu yıl. Dünyanın en büyük ikinci makine halısı üreticisi ve dört yıl önce girdiği mobilya pazarında da hızla büyüyen Gaziantepli Erdemoğlu ailesi, bu yıl listeye 88’inci sıradan ve en alt kademe olan 300-500 milyon dolar skalasından giren aile oldu. Son beş yılın en dikkat çekici projelere imza atan ve nakit zengini Sinpaş Holding’in sahibi Avni Çelik de bu yıl sıralama yer buldu. Üstelik Çelik, en alttan ikinci kademe olan 500-750 kademesini ve 57’inci sırayı aldı. Yine inşaatçı Süleyman Varlıbaş, Four Seasons Otelleri’nin sahibi tekstilci Mesut Toprak, Anadolu 250 araştırmasının lideri Kroman Çelik’in sahipleri Yolbulan ailesi, Aşçıoğlu Ailesi, listenin yeni konukları oldu. Bu yıl En Zengin 100’e veda edenler de var. Hey Group’un sahibi Bektaş Ailesi, Cüneyt Zapsu, İbrahim Polat, Nevzat Kalkavan, Aşçı ve Uran Aileleri listede yer bulamadı.

Kimi sattı, kimi aldı
Zenginlerin krizde servetlerinin nispeten erimiş olması nedeniyle tüketimde daha sorumlu ve mantıklı bir tavır izlemeleri, yaşam standartlarında bir değişiklik anlamına gelmiyor. Türkiye’nin en zenginleri hala şehrin en güzel yerlerindeki yalı, villa ve residance olarak nitelendirilen lüks konutlarda yaşıyor.

Yeniköy, Etiler, Bebek, Tarabya, Kuruçeşme, Çengelköy gibi semtler, boğaz manzarası nedeniyle ilk tercih edilen muhitler. Boğaz manzaralı yalıların fiyatları 3 milyon dolardan başlıyor ve 40 milyon dolara kadar çıkıyor. Yalı sahibi zenginler listesine son eklenen isim Abdi İbrahim’in başkanı Nezih Barut oldu. Bir de kır yaşamı sürmek isteyenler var. Onların tercihleri de Acarkent, Kemerburgaz, Polonezköy gibi semtler. Genç zenginlerin şehir yaşamına yakın olmak için tercihleri ise rezidanslardan yana oluyor. Levent Loft, Belevu, Kanyon, Selenyum Twins, Astoria, Terrace Fulya, Taksim Rezidans, Akmerkez ilk akla gelen adresler. Bu dairelerin fiyatları ise 300 bin dolar ile 3 milyon dolar arasında değişiyor.

Otomobil tercihi değişmedi
Türkiye’de en zengin 100 aile arasında yer alan kişilerin bir kısmının özel uçağı bulunuyor. Bu süreçte krizde girdiği darboğaz nedeniyle özel uçağını satmak zorunda kalan ya da daha önce verdiği uçak siparinini iptal eden olmadı. Özel uçak sahibi zenginlerin listesinin son adı Boydak’lar oldu. İşadamları tarafından tercih edilen 8-10-12 kişilik jetlerin fiyatları, 10 ile 35 milyon dolar arasında değişiyor.

Otomotiv Distribütörleri Derneği’nin (ODD) verilerıne göre krize rağmen üst lüks sınıftaki satışlar geçen yıla göre arttı. Örneğin geçen yılın temmuz ayında sadece bir Ferrari satılırken, bu yıl temmuzda 7 kişi Ferrari aldı. Böylece yılın başından bu yana 14 kişi Ferrari sahibi oldu. Ferrari yedi aylık performansıyla geçen yıl 17 olan satış rakamına bu yılın ilk yedi ayında oldukça yaklaştı.

Bir diğer İtalyan lüks otomobil markası Maserati de geçen yılın rakamlarına yedi ayda yaklaştı. 2008 Temmuz ayında sadece bir adet Maserati satılırken, bu yıl aynı ayda beş adet Maserati satıldı. Yılın yedi aylık döneminde toplam 11 adet Maserati satışı gerçekleştirildi. Geçen yılın toplamında ise 17 adet Maserati satılmıştı. Geçen ay br adet Bentley satılırken, yılın başından bu yana yedi kişi Bentley sahibi oldu. Yılın yedi aylık döneminde Audi 3 bin 119 adet, BMW 3 bin 312 adet, Chrysler 128 adet, Jaguar 159 adet, Mercedes-Benz 4 bin 851 adet Porsche 131 adet, Saab 41 adet otomobil sattı.

Yaz ve kış tatillerinden vazgeçmediler
Krizde en yoğun stresi yaşayan kesimlerin başında gelen işadamları ve aileleri, zor psikolojik koşullar altında alışveriş yerine farklı deneyimler yaşamayı tercih ettiler. Satın alma güdüsünün yerini alan deneyimlerin başında ise kişilerin hobilerine ve hayallerine göre hazırlanan özel programlı seyahat turlarına ilgi arttı. Golf, yatçılık, binicilik, uçuş deneyimi, tarihi önemi olan bir bölgenin ziyaret edilmesi, spor müsabakalarının takibi gibi hobi ve farklı deneyimlerin yaşandığı seyahatlerin yanı sıra zaman sıkıntısı yaşayan iş insanlarının iş ve tatili bir arada yürütmeye çalıştıkları da görüldü. Bu süreçte en fazla azaldığı görülen seyahatler ise genellikle alışveriş amaçlı yapılan geziler oldu.

Göcek yine ilk sırada
Vazgeçilemeyen seyahatler ise her yıl mutlaka gerçekleştirilen yaz ve kış tatilleri. Bu anlamda tatil destinasyonlarında henüz bir değişiklik yok. Yurt içinde Bodrum ve Göcek ilk tercih edilen mekanlar arasında iken, yaz tatili için dünya zenginlerinin de ilk tercihi olan Cannes, Nice, Sardunya, St. Tropez ve Capri gibi mekanlar yine gözdeydi. Kış tatilleri için ise yine hobileri ile ilgili olarak gitmeyi tercih ettikleri tatil destinasyonlarının başında Aspen, St Moritz geliyor. Bunun dışındaki gözde tatil mekanları şöyle: Seychelles, Mauritius, Vail, Bali, Puket, Maldivler, Courchevel ve Whistler.