Uygulamada vergi mükellefi olmayan sahıslar tarafından gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine araç kiralamaları yapıldığı bilinmektedir.

Bu makalemizde söz konusu kiralama islemlerinde gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin KDV ve gelir vergisi stopajı sorumluluğundan bahsedeceğiz.

Gelir Vergisi Stopajı Açısından:
Gelir Vergisi Kanunun “vergi tevkifatı” baslıklı 94. maddesinin 5.a bendinde “70. maddede yazılı mal ve hakların kiralanması karsılığı yapılan ödemelerden,%20” gelir vergisi stopajı yapılacağı hükme bağlanmıştır.

Bu maddede bahsi geçen 70’nci maddenin 8’nci bendinde de “Motorlu nakil ve cer vasıtaları, her türlü motorlu araç, makine ve tesisat ile bunların eklentileri.” nden elde edilen kira gelirlerinin de gayrimenkul sermaye iradı olduğu belirlemesi yapılmıstır.

Bu düzenlemelerden anlasılacağı üzere araç kiralama islemi gelir vergisine tabidir.

Buna göre, vergi mükellefi olmayan sahıslar tarafından gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine kiralanan araçlara iliskin yapılacak kira ödemelerinden %20 gelir vergisi stopajı yapılması gerekmektedir.

Katma Değer Vergisi Açısından:
KDV kanununun 1/3.f maddesinde “Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde belirtilen mal ve hakların kiralanması islemleri” nin katma değer vergisine tabi olduğu, Aynı Kanunun 9’uncu maddesinde de; Maliye Bakanlığının, gerekli gördüğü hallerde, vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla, vergiye tabi islemlere taraf olanları verginin ödenmesinden sorumlu tutabileceği ifadesine yer verilmistir.

Söz konusu maddeler çerçevesinde araç kiralama islemleri KDV ne tabi olup, sahısların baska faaliyetleri nedeniyle gerçek usulde KDV mükellefi olmamaları halinde, söz konusu kira bedeli üzerinden kiracı sirketler tarafından sorumlu sıfatıyla %18 oranda KDV hesaplanıp, 2 no.lu KDV beyannamesi ile beyan edilerek ödenmesi gerekmektedir.

Örnek :
Mehmet Bey aracını 5.000,00 TL na X A. ne kiraya vermistir. Bu islemden doğan KDV, gelir vergisi stopajı ve bu islemin X A. açısından muhasebe kaydı asağıdaki gibidir.

Kira Bedeli : 5.000,00 TL
KDV (%18) : 900,00 TL
G.V. Stopajı(%20) : 1.000,00 TL
Net Ödenecek : 4.000,00 TL

----------------------------//----------------------------------------
770 Kira Gideri       5.000,00
191 İndirilecek KDV    900,00
     320 Satıcılar     4.000,00
     360 Sorumlu Sıfatıyla Ödenecek KDV    900,00
     360 Sorumlu Sıfatıyla Ödenecek G.V. 1.000,00
-------------------------//---------------------------------------------

Yöntem Yeminli Mali Müsavirlik ve Bağımsız Denetim A.S.
(Hazırlayan Kemal Demirci, Bas Denetçi, SMMM)