2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 04.06.2008 tarihli ve 5766 sayılı Kanun’la değişik, tescil edilmiş araçların satış ve devir işlemlerini düzenleyen 20. maddesini değiştiren 24.12.2009 tarih ve 5942 sayılı Kanun, 31.12.2009 tarih ve 27449 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.

Kanun, yürütme ve yürürlük maddeleri hariç, biri geçici madde olmak üzere üç maddeden oluşmakta olup, yapılan düzenlemeler aşağıda özetlenmiştir.

1. Düzenlemenin tarihçesi

2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun “araçların tescil işlemleri ile yetki ve sorumluluk” başlıklı 20. maddesinin (d) bendi değiştirilerek;

- Tescil edilmiş araçların her çeşit satış ve devirlerinin, trafik tescil şube veya bürolarındaki ilgili memurlar tarafından siciline işlenmek suretiyle yapılacağı,

- Trafik tescil şube veya büroları tarafından yapılmayan her çeşit satış ve devirlerin geçersiz olduğu,

hükme bağlanmış, bu değişikliğin 01.08.2008 tarihinde yürürlüğe girmesi öngörülmüştü.

Özetlenen değişikliği yürürlük süresi;

- Önce, 30.07.2008 tarih ve 5795 sayılı Kanun’la 01.01.2009 tarihine,

- Sonra 27.12.2008 tarih ve 5828 sayılı 2009 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu ile 31.12.2009 tarihine,

- En sonunda da, Karayolları Trafik Kanunu’nun 20. maddesini yeniden değiştiren ve 01.05.2010 tarihinde yürürlüğe girecek olan düzenlemeyi yapan 24.12.2009 tarih ve 5942 sayılı Kanun’la 01.05.2010 tarihine,

ertelenmiştir.

Özet olarak, tescil edilmiş araçların her çeşit satış ve devirlerinin, trafik tescil şube veya bürolarındaki ilgili memurlar tarafından siciline işlenmek suretiyle yapılacağına, trafik tescil şube veya büroları tarafından yapılmayan her çeşit satış ve devirlerin geçersiz olduğuna ilişkin düzenleme, hiçbir şekilde yürürlüğe girememiş olmaktadır.

2. Yeni Düzenlemenin Özeti

5942 sayılı Kanun’la, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun araçların tescil işlemleri ile yetki ve sorumluluk başlıklı 20. maddesinin (d) bendi değiştirilerek;

- Tescil edilmiş araçların her çeşit satış ve devirlerinin, araç sahibi adına düzenlenmiş tescil belgesi veya trafik tescil kayıtları esas alınarak noterler tarafından yapılması,

- Noterler tarafından yapılmayan her çeşit satış ve devirlerin geçersiz sayılması,

öngörülmüştür. Düzenlemeye göre, noterler söz konusu işlemleri, satış ve devri yapılacak araçtan dolayı motorlu taşıtlar vergisi, gecikme faizi, gecikme zammı, vergi cezası ve trafik idari para cezası borcu bulunmadığının tespit edilmesi ve taşıt üzerinde satış ve/veya devri kısıtlayıcı herhangi bir tedbir veya kayıt bulunmaması halinde yapabileceklerdir.

Düzenlemeye göre;

- Satış ve devir işlemi, siciline işlenmek üzere üç işgünü içerisinde ilgili trafik tescil kuruluşu ile vergi dairesine bildirilecek,

- Bu bildirimle birlikte alıcı adına trafik tescil işlemi gerçekleşmiş sayılacak,

- Satış ve devir tarihi itibariyle, Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu hükümleri uyarınca eski malikin vergi mükellefiyeti sona erecek ve yeni malikin vergi mükellefiyeti başlayacak,

- Yapılan satış ve devir işlemi üzerine noterler tarafından yeni malik adına bir ay süreyle geçerli tescile ilişkin geçici belge düzenlenecektir.

Düzenlemeyle ayrıca;

- Satış ve devir işlemlerinin her türlü harçtan, işlemlere ilişkin düzenlenen kâğıtlar damga vergisi ve değerli kâğıt bedellerinden istisna tutulmuş,

- Trafik tescil kuruluşunda yeni malik adına yapılacak tescil nedeniyle düzenlenmesi gereken değerli kâğıtların bedellerinin, satış ve devir esnasında noterler tarafından tahsil edilmesi ve Noterlik Kanunu’nun 119. maddesi uyarınca beyan edilerek ödenmesi,

- Söz konusu işlemler sebebiyle noterlere herhangi bir pay veya aidat ödenmemesi, buna karşılık, Noterlik Kanunu’nun 112. maddesi uyarınca belirlenen ücret uygulanmaksızın satış ve devre ilişkin her türlü işlem karşılığında toplam 20 Türk Lirası maktu ücret ödenmesi öngörülmüştür.

5942 sayılı Kanun’un 3. maddesiyle yapılan düzenlemeye göre, Karayolları Trafik Kanunu’nun 20. maddesinin (d) bendinde yapılan değişiklik 01.05.2010 tarihinde yürürlüğe girecektir. Kanun’un geçici 1. maddesinde yapılan düzenlemeyle, bu tarihe kadar uygulanmak üzere, değişiklik öncesi hükümlere göre noterlerde yapılan satış ve devir işlemleri her türlü harçtan, bu işlemlere ilişkin düzenlenen kâğıtlar damga vergisi ve değerli kâğıt bedellerinden istisna tutulmuş, Noterlik Kanunu’nun 112. maddesi uyarınca belirlenen ücret uygulanmaksızın satış ve devre ilişkin her türlü işlem karşılığında toplam 20 Türk Lirası maktu ücret alınması hükme bağlanmıştır.

İlgili Kanun metnine aşağıdaki bağlantı yardımıyla ulaşabilirsiniz.pwc

Bazı Kanunlarda değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (Kanun No: 5942)