“Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik’te ve 5 Sıra No’lu “Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği’nde yapılan değişikliklerin sigorta ve bireysel emeklilik işlemleriyle ilgili bölümü bültenin konusunu oluşturmaktadır.

02.01.2010 tarih ve 27450 sayılı Resmi Gazete’de “Suç Gelirlerinin Aklanmasının Ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” (bundan böyle yönetmelik olarak anılacaktır) ile 9 Sıra No.lu “Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği” (bundan böyle tebliğ olarak anılacaktır) yayımlandı. 9 Sıra No.lu Tebliğ ile 5 Sıra No.lu “Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği”nde değişiklikler yapılmıştır.

1. Yönetmelik ile getirilen değişiklikler

1.1. Sürekli iş ilişkisi kavramı

Yönetmeliğin 1. maddesi ile “Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik”’in sürekli iş ilişkisini tanımlayan (i) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

İlgili yönetmelikte geçen “sürekli iş ilişkisi” kavramının kapsamı genişletilmiş olup, hayat sigortası ve bireysel emeklilik gibi hizmetler nedeniyle kurulan iş ilişkileri de sürekli iş ilişkisi kapsamına dahil edilmiştir.

1.2. Yükümlülerin Kapsamı

Yönetmeliğin 2. maddesi ile “Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik”’in yükümlüler başlıklı 4. maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

5549 sayılı “Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun” ile yükümlü sayılan kurumlar; kendileri nezdinde yapılan veya aracılık ettikleri işlemlerde işlem yapılmadan önce, işlem yapanların kimliklerini tespit etmek, şüpheli işlemleri Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı’na bildirmek ve Kanun’un öngördüğü diğer yükümlülükleri yerine getirmek zorundadırlar. Son yapılan değişiklikler ile birlikte, sigorta ve reasürans brokerleri de yükümlü sayılan kuruluşlar arasına dahil edilmiş olup, yükümlü kuruluşların kapsamı genişletilmiştir.

1.3. Üçüncü tarafa güven

“Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik”’in üçüncü tarafa güven başlıklı 21. maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

Finansal kuruluşlar; müşterinin, müşteri adına hareket eden kişinin ve gerçek faydalanıcının kimliğinin tespiti ve iş ilişkisinin veya işlemin amacı hakkında bilgi elde etme konularında, müşteriyle ilgili olarak başka bir finansal kuruluşun aldığı tedbirlere güvenerek iş ilişkisi tesis edebilir veya işlem yapabilir. Bu durumda Kanun ve Kanuna ilişkin düzenlemeler kapsamında nihai sorumluluk üçüncü tarafa güvenerek işlem gerçekleştiren finansal kuruluşa aittir. Yapılan düzenleme gereğince, finansal kuruluşların kendi aralarında müşterileri adına yaptıkları işlemlerde ve acente vb. birimleriyle ana hizmet birimlerinin uzantısı veya tamamlayıcısı niteliğindeki hizmetleri yaptırdıkları kişilerle olan ilişkileri üçüncü tarafa güven ilkesi kapsamında değerlendirilmeyecektir.

1.4. Basitleştirilmiş tedbirler

“Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik”’in “basitleştirilmiş tedbirler” başlıklı 26. maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendi değiştirilmiştir.

Bakanlıkça bazı işlemler için müşterinin tanınmasına yönelik tedbirler bakımından yükümlülerin daha basit tedbirler almalarına izin verilebilir. Bu işlemlerin neler olduğu ilişkin hükümler ise, ilgili yönetmeliğin 26. maddesinde açıklanmıştır. Buna göre, sadece kişinin haklarını temlik etme yetkisi içermeyen emeklilik sözleşmelerinde değil, çalışanlara ücretlerinden kesinti yapılmak suretiyle emeklilik hakları sağlayan tüm emeklilik sözleşmelerine ilişkin işlemler için Bakanlık tarafından basit tedbirler alınmasına izin verilebileceği anlaşılmaktadır.

2. Tebliğ ile getirilen değişiklikler

2.1. Emeklilik sözleşmeleri ve emeklilik planları ve hayat sigortası sözleşmelerine ilişkin işlemler

Tebliğ ile 5 Sıra No.lu “Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği’nin “2.2.4” numaralı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Bültenimizin 1.4 numaralı basitleştirilmiş tedbirler başlıklı bölümünde de bahsedildiği üzere, çalışanlara ücretlerinden kesinti yapılmak suretiyle emeklilik hakları sağlayan emeklilik planları ile emeklilik sözleşmelerine ilişkin işlemlerde basitleştirilmiş tedbirler uygulanabilmektedir. Yapılan değişiklikler uyarınca, emeklilik sözleşmeleri ve çalışanlara ücretlerinden kesinti yapılmak suretiyle emeklilik hakları sağlayan emeklilik planları ile bir yıl içinde ödenecek prim tutarı toplamı iki bin veya tek primli olup prim tutarı beş bin TL’nin altında olan hayat sigortası sözleşmelerine ilişkin işlemlerde yükümlüler; Yönetmeliğin 6. maddesinin birinci fıkrasındaki bilgileri, teyit belgelerine gerek olmaksızın, almak suretiyle işlem yapabilirler. Buna göre, gerçek kişilerin kimlik tespitinde alınan “ilgilinin adı, soyadı, doğum yeri ve tarihi, uyruğu, kimlik belgesinin türü ve numarası, adresi ve imza örneği, varsa telefon numarası, faks numarası, elektronik posta adresi, iş ve mesleğine ilişkin bilgiler ile Türk vatandaşları için bu bilgilere ilave olarak anne, baba adı ve T.C. kimlik numarası” bilgileri için teyit belgeleri aranmayacaktır.

Söz konusu tebliğ ve yönetmelik metinlerine aşağıdaki bağlantılar vasıtasıyla ulaşabilirsiniz.pwc

- 9 Sıra Numaralı Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği